Bir damla şükre bir okyanus rahmetle, bir zerre hayra cennetler dolusu nimetle karşılık veren... Kullarının en küçük bir iyi niyetini, en ufak bir gayretini dahi zayi etmeyen, aksine onları katlayarak, artırarak ve güzelleştirerek ödüllendiren Yüce Rabbimizin o eşsiz cömertliğini ifade eden ismi: Eş-Şekûr (Celle Celâlühû). Bu mübarek Esma, O'nun kullarının yaptığı azıcık bir amele ve sunduğu şükre karşı pek çok mükâfat veren, iyilikleri takdir eden ve onlara sonsuz bir lütuf ve bereketle karşılık veren olduğunu ilan eder. O'nun "şükrü", bir ihtiyacın değil, sonsuz kereminin ve adaletinin bir tecellisidir. Gelin, Eş-Şekûr isminin o her iyiliği büyüten, her şükrü yeşerten ikliminde, O'nun cömertliğine hayran kalmanın ve hayatımızı şükür ve salih amellerle bezemenin derin manasını tefekkür edelim.
Eş-Şekûr Ne Anlama Gelir? Az İyiliğe Sonsuz Karşılık Veren, Lütfu ve Takdiri Bol Rabbimiz
Eş-Şekûr: Arapça "şekere" (شكر) kökünden gelir. "Şekere", 'teşekkür etmek, minnettarlık göstermek, bir iyiliğin kıymetini bilmek ve onu dile getirmek' gibi anlamlar taşır. Eş-Şekûr ismi ise bu fiili mübalağa ile (çokça ve en üst düzeyde yapan anlamında) ifade eder ve Allah Teâlâ için şu derin manaları içerir:
- Az Amelin Karşılığını Bol Veren: Kullarının yaptığı en küçük bir iyiliği, en ufak bir itaati bile asla küçümsemeyen, aksine onu kat kat artırarak, beklenenden çok daha fazlasıyla ödüllendiren.
- Şükredenlere Nimetlerini Artıran: Kendisine şükreden kullarının nimetlerini daha da çoğaltan, onlara hem dünyada hem de ahirette daha fazla lütufta bulunan. "Eğer şükrederseniz, elbette size (nimetimi) artıracağım." (İbrahim Suresi, 14/7) vaadi bu ismin bir tecellisidir.
- Kullarının Gayretini Takdir Eden: İyilik yolunda gösterilen her türlü çabayı, samimiyeti ve fedakârlığı gören, bilen ve bunları en güzel şekilde takdir eden.
- Hiçbir İyiliği Zayi Etmeyen: İhlasla yapılan hiçbir amelin boşa gitmesine izin vermeyen, her birine hak ettiği değeri ve karşılığı veren.
Eş-Şekûr olan Allah'ın "şükrü", O'nun bir şeye muhtaç olduğu anlamına gelmez. Aksine, bu O'nun sonsuz cömertliğinin, lütfunun ve adaletinin bir ifadesidir. O, kullarını iyiliğe teşvik etmek, onların gayretlerini bereketlendirmek ve onlara olan sevgisini göstermek için bu şekilde muamele eder.
Kur'an'da Eş-Şekûr: İlahi Cömertliğin, Mağfiretin ve Hilmin İfadesi
"Eğer Allah’a güzel bir borç verirseniz (hayırda bulunursanız), Allah onu sizin için kat kat artırır ve sizi bağışlar. Allah Şekûr’dur (az amele çok mükâfat verendir), Halîm’dir (cezalandırmada acele etmez, yumuşak huyludur)." (Teğâbün Suresi, 64/17)
Kur'an-ı Kerim'de Eş-Şekûr ismi sıkça El-Gafûr (çok bağışlayan) ve El-Halîm (yumuşak huylu, acele etmeyen) gibi diğer rahmet ve lütuf ifade eden Esmalarla birlikte zikredilir. Bu, O'nun şükre karşılık vermesinin; aynı zamanda günahları affetmesiyle, hatalara karşı sabırlı ve müsamahakâr olmasıyla birlikte tecelli ettiğini gösterir. O, hem en küçük iyiliği görür ve ödüllendirir, hem de en büyük günahları (tövbe edildiğinde) affeder.
Fâtır Suresi 30. ayette de, Allah'ın kitabını okuyan, namazı kılan ve Allah'ın verdiği rızıktan gizli açık infak edenler için, "Çünkü Allah, onların mükâfatlarını tam olarak verecek ve lütfundan onlara daha fazlasını da artıracaktır. Şüphesiz O, Gafûr’dur (çok bağışlayandır), Şekûr’dur (az amele çok sevap verendir)." buyrulur.
Allah'ın 'Şükrü' ve İnsanın Şükrü Arasındaki Fark: Bir İhtiyaç Değil, Sonsuz Bir Lütuf ve Kerem Tecellisi
İnsanlar birbirlerine teşekkür ettiklerinde, bu genellikle bir iyiliğe karşılık minnettarlık ifadesidir. Ancak Allah Teâlâ'nın Eş-Şekûr olması, O'nun kullarından bir iyilik gördüğü için onlara "teşekkür etmesi" anlamına gelmez. Zira her türlü nimetin ve iyiliğin asıl sahibi O'dur; O'nun hiçbir şeye ihtiyacı yoktur.
Allah'ın "şükrü": O'nun, kullarının yaptığı azıcık bir itaati, samimi bir ameli veya içten bir şükrü kabul etmesi, bundan razı olması, bu amelleri bereketlendirmesi, onlara kat kat sevap vermesi ve hem dünyada hem de ahirette daha nice lütuflarda bulunmasıdır. Bu, O'nun adaletinin ötesinde, sonsuz cömertliğinin ve kereminin bir tezahürüdür. O, sanki kulunun o küçük amelinden "memnun olmuş" gibi ona daha fazlasını ihsan eder.
Eş-Şekûr Zikrinin Faziletleri: Kalbi Nura, Hayatı Berekete, Amelleri Sonsuz Değere Kavuşturmak
Rabbimizin bu her iyiliği takdir eden ve katlayan ismini zikretmek, O'nun sonsuz cömertliğine sığınmak, O'ndan amellerimizin kabulünü, hayatımızda bereketi ve kalbimizde şükür duygusunun artmasını dilemektir. Zikirde aslolan, O'nun her küçük hayrı bile ne kadar değerli gördüğünü bilerek, ihlasla ve ümitle O'na yönelmektir.
- Kalp ve Göz Nuru, Yorgunluk ve Kederin Gitmesi İçin: Bir rivayete göre, günde 41 defa "Yâ Şekûr" ismini suya okuyup içen veya bu zikre devam eden kimsenin, Allah'ın izniyle bedensel ve ruhsal yorgunluklarından kurtulacağı, üzüntü ve kederinin dağılacağı, kalp gözünün ve maddi gözlerinin nurlanacağı (manevi bir aydınlanma ve feraset kazanacağı) umulur.
- Rızık Bolluğu, Bereket ve Zorluklardan Korunmak İçin: Bu ismi şerifi düzenli olarak zikretmek, kişinin rızkında, kazancında ve ömründe berekete, işlerinde kolaylığa ve her türlü zorluk ve sıkıntıdan korunmaya vesile olabilir.
- Şükreden Bir Kul Olabilmek ve Dileklerin Kabulü İçin: "Yâ Şekûr" zikri, kişinin Allah'ın sayısız nimetlerine karşı daha duyarlı olmasına, şükrünü artırmasına ve bu sayede meşru ve hayırlı dileklerinin kabulüne zemin hazırlar.
- Az Amelin Çok Sayılması İçin: Yapılan ibadetlerin ve iyiliklerin Allah katında daha değerli olması, az amelin çok sevap getirmesi niyetiyle bu Esma zikredilebilir.
Bir Not: Eş-Şekûr isminden feyiz alabilmek için, öncelikle Allah'ın bize verdiği nimetlerin farkında olmak, bunlar için dilimizle, kalbimizle ve amellerimizle şükretmek ve en küçük bir iyiliği bile küçümsemeden, ihlasla yapmaya gayret etmek önemlidir.
Eş-Şekûr İsminin Ebced Değeri ve Şükrün Sayısal Bereketi ve Artışı
Eş-Şekûr (الشكور) isminin ebced sistemindeki sayısal değeri 526'dır. Bu sayı, bazı zikirlerin adedinin belirlenmesinde bir referans olarak kullanılmış ve Eş-Şekûr isminin ifade ettiği az amele çok mükâfat verme, şükre karşılık nimeti artırma sıfatının sembolik bir yansıması olarak değerlendirilmiştir. Ancak Rabbimizin lütfunun ve kereminin bereketi, sayıların ifade sınırlarının çok ötesinde, sonsuz bir artış ve cömertlik içerir.
Kimler, Ne İçin 'Ya Şekûr' Der? Şükür, Bereket, Kabul, İlahi Takdir ve Nimetlerin Artışı Arayışı
"Yâ Şekûr!" nidası, kulun Rabbimizin en küçük bir iyiliğe bile ne kadar büyük bir lütuf ve keremle karşılık verdiğini idrak ederek, O'na minnettarlıkla yönelmesi ve O'ndan daha fazla hayır ve bereket talep etmesidir:
- Nimetlere Şükrünü Artırmak İsteyenler: Allah'ın kendisine verdiği sayısız nimete karşı daha derin bir şükür bilincine ulaşmak, nankörlükten korunmak ve şükreden bir kul olmak için.
- Amellerinin Kabulünü ve Bereketini Dileyenler: Yaptığı ibadetlerin, iyiliklerin ve hayırların Allah katında kabul görmesini, bereketlenmesini ve kat kat sevap getirmesini umanlar.
- Hayatında Bolluk ve Bereket İsteyenler: Rızkında, kazancında, ailesinde, işinde ve ömründe bolluk, bereket ve hayırlı artışlar talep edenler.
- Yorgunluk, Üzüntü ve Manevi Karanlıklardan Kurtulmak İsteyenler: Kalbine nur, hayatına ferahlık, gözlerine aydınlık ve ruhuna sükûnet arayanlar.
- Her Halükârda Allah'ın Takdirine ve Lütfuna Güvenenler: Az da olsa yaptığı her iyiliğin Allah tarafından görüldüğünü ve karşılıksız kalmayacağını bilerek, O'nun sonsuz cömertliğine ve takdirine teslim olanlar.
Tefekkür Ufukları: Eş-Şekûr İsmiyle Her Nimete Derin Bir Şükürle Sarılmak, Her Hayra Umutla Gayret Etmek ve Cömertliği Yaşamak
Eş-Şekûr ismi üzerinde tefekkür etmek, hayatımıza derin bir minnettarlık, cömertlik, iyimserlik ve Allah'ın rızasına uygun yaşama arzusu kazandırır:
- Hiçbir İyilik Küçük Değildir: Eş-Şekûr olan Rabbimiz, en küçük bir tebessümü, en ufak bir sadakayı, en gizli bir iyi niyeti bile görür, takdir eder ve karşılığını katlayarak verir. Bu, bizi hiçbir iyiliği küçümsememeye, her fırsatta hayır yapmaya teşvik eder.
- Şükür Nimeti Artırır: "Eğer şükrederseniz, elbette size (nimetimi) artıracağım" (İbrahim, 14/7) ilahi vaadi, Eş-Şekûr isminin en önemli tecellilerindendir. Şükür, sadece geçmiş nimetlere bir teşekkür değil, aynı zamanda gelecek nimetlerin de bir davetiyesidir.
- Allah'ın Cömertliği Sınırsızdır: O, bizim O'na sunduğumuzdan çok daha fazlasını bize geri verir. O'nun hazineleri sonsuzdur ve O, vermekten asla yorulmaz. Bu, O'na olan ümidimizi ve güvenimizi artırır.
- Kendi Hayatımızda "Şâkir" (Şükredici) ve "Şekûr" (Takdir Edici) Olmak: Mademki Rabbimiz Eş-Şekûr'dur, biz de O'nun bu ahlakıyla ahlaklanarak, hem Allah'a karşı nankörlükten uzak, daima şükreden (şâkir) kullar olmaya çalışmalı, hem de insanların bize yaptığı en küçük bir iyiliği bile takdir etmeli (şekûr), onlara teşekkür etmeliyiz. "İnsanlara teşekkür etmeyen, Allah'a da şükretmiş olmaz." (Hadis-i Şerif)
- Amellerde İhlasın Önemi: Eş-Şekûr, amellerin dış görünüşünden ziyade, onların ardındaki niyete ve samimiyete bakar. İhlasla yapılan az bir amel, riya ile yapılan çok amelden daha değerlidir O'nun katında.
Eş-Şekûr olan Rabbimiz, bizleri Kendi sayısız nimetlerine karşı daima şükreden, en küçük bir iyiliği bile O'nun rızası için yapan ve bu sayede O'nun sonsuz lütfuna, bereketine ve kat kat mükâfatına nail olan bahtiyar kullarından eylesin. Kalplerimizi şükürle, hayatlarımızı hayırla doldursun.
Sevgi ve dua ile kalın. Allah'a emanet olun.
