Toprağın altında çürüyüp gitmiş bedenlere yeniden can veren, mahşer sabahında tüm insanlığı hesaba çekmek üzere kabirlerinden çıkaran O'dur. Ve yine O'dur ki, karanlıkta kalmış zihinlere ve kalplere hidayet ışığını ulaştırmak, onlara doğru yolu göstermek üzere seçkin elçiler, peygamberler gönderen... İşte bu iki muazzam fiilin ardındaki sonsuz kudret ve hikmet sahibi Yüce Rabbimizin o diriltici ve görevlendirici ismi: El-Bâis (Celle Celâlühû). Bu mübarek Esma, O'nun hem ölümden sonra hayatı yeniden başlatan (ba's eden) hem de insanlığa rehberler göndererek onları hakikate çağıran (ba's eden) olduğunu ifade eder. Aynı zamanda, gafletten uyandıran, kalplerde hayra yönelik bir arzu ve iradeyi harekete geçiren anlamlarını da taşır. Gelin, El-Bâis isminin o hayat veren ve yol gösteren tecellilerinde, ahirete imanın sarsılmaz gücünü, peygamberlerin getirdiği mesajın değerini ve kendi manevi uyanışımızın imkânlarını tefekkür edelim.
El-Bâis Ne Anlama Gelir? Ölümden Sonra Hayat Veren, Elçilerle Hakikati Gönderen, Harekete Geçiren
El-Bâis: Arapça "ba's" (بعث) kökünden gelir. "Ba's", 'göndermek, yollamak, bir şeyi bulunduğu yerden çıkarmak, diriltmek, uykudan uyandırmak, harekete geçirmek, bir göreve tayin etmek' gibi çok kapsamlı anlamlar taşır. El-Bâis ismi ise bu fiilleri en kâmil, en mutlak ve en eşsiz manada gerçekleştiren Zât demektir:
- Ölüleri Dirilten (Yeniden Hayat Veren): Kıyamet gününde, ölmüş ve toprağa karışmış olan tüm insanları ve diğer canlıları yeniden diriltecek, onları kabirlerinden çıkarıp mahşer meydanında toplayacak olan.
- Peygamberler Gönderen (Risaletle Görevlendiren): İnsanlara doğru yolu göstermek, ilahi mesajları tebliğ etmek, onları şirk ve sapkınlıktan kurtarıp tevhide ve güzel ahlaka davet etmek üzere peygamberler seçip gönderen.
- Harekete Geçiren, Uyandıran: Gaflet uykusundaki kalpleri uyandıran, insanları hayırlı işlere ve iyiliğe doğru harekete geçiren, onlara bir amaç ve şuur veren.
- Kalplerde Gizli Olanı Açığa Çıkaran: Kıyamet gününde veya dilediği zaman, insanların kalplerinde gizledikleri niyetleri, inançları ve sırları açığa çıkaracak olan.
- Bir Göreve Tayin Eden, Vazifelendiren: Dilediği kullarını belirli bir görev veya misyon için seçip onları bu yolda harekete geçiren.
El-Bâis olan Allah, hem fiziksel ölümden sonraki dirilişin hem de manevi gafletten uyanışın ve ilahi bir görevle şereflenmenin yegâne kaynağıdır. O'nun "ba's" etmesi, her zaman bir hayır, bir hikmet ve bir adalet içerir.
Kur'an'da El-Bâis: Kıyametin O Kesin Habercisi, Risaletin O Şefkat Dolu Müjdecisi
"Saat (kıyamet) mutlaka gelecektir; onda hiç şüphe yoktur. Ve şüphesiz Allah, kabirlerdeki kimseleri diriltip kaldıracaktır (yeb'asü men fi'l-kubûr)." (Hac Suresi, 22/7)
Yâsîn Suresi 52. ayette ise, diriltilenlerin şaşkınlığı şöyle ifade edilir: "Dediler ki: Vay başımıza gelene! Bizi yattığımız yerden kim kaldırdı (ba'asenâ)? Bu, Rahmân’ın vaat ettiğidir. Peygamberler doğru söylemişler."
Allah Teâlâ'nın peygamber göndermesi de O'nun El-Bâis isminin bir tecellisidir: "Andolsun ki içlerinden, kendilerine Allah’ın âyetlerini okuyan, onları arındıran, onlara kitab ve hikmeti öğreten bir peygamber göndermekle Allah, müminlere büyük bir lütufta bulunmuştur..." (Âl-i İmrân Suresi, 3/164)
Dirilişin ve Görevlendirmenin O Derin Hikmetleri: El-Bâis İsminin Hayatımızdaki ve Ahiretimizdeki Yansımaları
El-Bâis olan Rabbimizin "diriltme" ve "gönderme" fiillerinde sayısız hikmetler ve lütuflar gizlidir:
- Ahiretteki Dirilişin Hikmeti:
- Adaletin Tam Tecellisi: Bu dünyada yapılan iyiliklerin tam karşılığının verilmesi, kötülüklerin ve haksızlıkların ise hesabının sorulması için yeniden diriliş şarttır.
- Vaatlerin Yerine Getirilmesi: Allah'ın müminlere vaat ettiği cennet nimetlerinin, kâfirlere ise vaat ettiği ceza ve azabın gerçekleşmesi için.
- Hayatın Anlam Kazanması: Eğer ölüm bir son olsaydı, hayat anlamsız kalırdı. Diriliş, hayata bir amaç ve sorumluluk yükler.
- Peygamber Göndermenin Hikmeti:
- İlahi Rehberlik ve Hidayet: İnsanların kendi akıllarıyla bulamayacakları hakikatleri onlara bildirmek, doğru yolu göstermek.
- Hüccetin İkamesi (Delilin Ortaya Konması): İnsanların ahirette "Bize bir uyarıcı gelmedi" diye bir mazeret ileri sürmemeleri için.
- Rahmet ve Şefkat: Allah'ın kullarına olan sonsuz rahmetinin bir tecellisi olarak, onları karanlıklarda bırakmayıp aydınlığa çıkarmak istemesi.
El-Bâis ismi, bizlere hem bir ümit (cennet ve ebedi hayat) hem de bir uyarı (hesap günü ve sorumluluk) taşır.
El-Bâis Zikrinin Faziletleri: İmanı Güçlendirmek, İradeyi Kuvvetlendirmek, Hayırlı Uyanışlara ve Kapılara Vesile Olmak
Rabbimizin bu diriltici ve görevlendirici ismini zikretmek, O'nun sonsuz kudretine sığınmak, O'ndan ahiret bilinci, hidayet üzere sebat, güçlü bir irade ve hayırlı işlere karşı bir uyanış talep etmektir. Zikirde aslolan, O'nun her şeye kâdir olduğuna ve vaadinin hak olduğuna tam bir iman ve teslimiyettir.
- Üzüntü ve Kederden Kurtulmak İçin: Bir rivayete göre, her gün 100 defa "Yâ Bâis, Yâ Vâris" (Ey dirilten, ey her şeyin gerçek sahibi ve mirasçısı olan) zikrine devam eden kimsenin, Allah'ın izniyle üzüntü ve kederlerinden kurtulacağı, kalbine ferahlık geleceği umulur.
- İrade Gücü, Cesaret ve Başarı İçin: Her gün düzenli olarak 573 defa "Yâ Bâis" zikrine devam eden kişinin, iradesinin kuvvetleneceği, korkularını yeneceği, cesaret kazanacağı, meşru ve hayırlı dileklerinin kabul edileceği ve işlerinde başarıya ulaşacağı rivayet edilir.
- Hikmet ve Doğru Karar Verme Yetisi İçin: Yatmadan önce bu ismi şerifi zikredip, Allah'tan hikmet ve doğruyu yanlıştan ayırma feraseti dilemenin, kişinin basiretinin açılmasına ve doğru kararlar vermesine yardımcı olabileceği belirtilir.
- Tembellikten ve Gafletten Kurtulmak İçin: Bu ismi zikretmek, kişinin manevi bir uyanıklık kazanmasına, tembellik ve gafletten sıyrılıp hayırlı işlere yönelmesine vesile olabilir.
- Hayırlı İşlere Başlama ve Devam Etme Gücü İçin: Bir işe başlarken veya bir görevi yerine getirirken "Yâ Bâis" diyerek Allah'tan yardım ve kuvvet dilemek, o işin hayırla sonuçlanmasına yardımcı olabilir.
Bir Not: Bu zikirlerle talep edilen her türlü lütuf ve yardım, Allah'ın takdirine ve hikmetine bağlıdır. Kulun üzerine düşen, samimiyetle dua etmek, helal yoldan gayret göstermek ve O'nun El-Bâis olan kudretine tam bir güven duymaktır.
El-Bâis İsminin Ebced Değeri ve Dirilişin ve Görevlendirmenin O Güçlü Sayısal Kudreti
El-Bâis (الباعث) isminin ebced sistemindeki sayısal değeri 573'tür. Bu sayı, bazı zikirlerin adedinin belirlenmesinde bir referans olarak kullanılmış ve El-Bâis isminin ifade ettiği ölüleri diriltme, peygamberler gönderme ve her şeyi harekete geçirme kudretinin sembolik bir yansıması olarak değerlendirilmiştir. Ancak Rabbimizin "ba's" etme kudretinin ve hikmetinin sonsuzluğu, sayıların ifade sınırlarının çok ötesindedir.
Kimler, Ne İçin 'Ya Bâis' Der? Ahiret Bilinci, Hidayet, Güç, Cesaret, Hayırlı Bir Uyanış ve İlahi Görev Arayışı
"Yâ Bâis!" nidası, kulun hem ahiretteki dirilişe olan imanını tazelemek hem de bu dünyada Rabbinden manevi bir uyanış, güç, hidayet ve hayırlı bir görevlendirme talep etmesidir:
- Ahirete İmanını Güçlendirmek ve Hesap Gününe Hazırlanmak İsteyenler: Ölümden sonraki dirilişe, hesaba ve mizana olan inancını pekiştirmek, bu bilinçle hayatını düzene sokmak isteyenler.
- Peygamberlerin Yolundan Gitmek ve Hidayet Üzere Kalmak İsteyenler: Allah'ın gönderdiği elçilerin getirdiği mesajlara tabi olmak, onların yolunda sebat etmek ve sapkınlıktan korunmak için.
- İrade Zayıflığı ve Korkularından Kurtulup Cesaret Kazanmak İsteyenler: Hayırlı işlere adım atmakta çekingen davranan, korkularına yenik düşen ve iradesini güçlendirip cesaretle hareket etmek isteyenler.
- Gafletten Uyanmak ve Manevi Bir Diriliş Yaşamak İsteyenler: Dünyanın geçici meşgalelerine dalıp ahiretini unutan, kalbi katılaşmış ve manevi bir silkinişe ihtiyaç duyanlar.
- Hayır Yolunda Bir Görev Üstlenmek ve Başarılı Olmak İsteyenler: Allah rızası için bir hizmete talip olan, bir iyiliği yaymak veya bir kötülüğe engel olmak için yola çıkan ve bu görevinde Rabbinden yardım ve muvaffakiyet dileyenler.
Tefekkür Ufukları: El-Bâis İsmiyle Ahirete İmanımızı Her Dem Tazelemek, Peygamberlerin O Kutlu Yolunda Olmak ve Hayra Doğru Uyanmak
El-Bâis ismi üzerinde tefekkür etmek, hayatımıza derin bir anlam, sorumluluk bilinci, ahiret şuuru ve Allah'ın sonsuz kudretine karşı sarsılmaz bir iman kazandırır:
- Ölüm Bir Son Değil, Yeni Bir Başlangıcın Kapısıdır: El-Bâis olan Allah, nasıl baharda ölü toprağı diriltip sayısız bitkiyi çıkarıyorsa, aynı şekilde kıyamet gününde de tüm ölüleri diriltecektir. Bu, imanın temel rükünlerindendir ve hayatımıza anlam katar.
- Peygamberler Allah'ın Rahmet Elçileridir: İnsanlığın karanlıkta kalmaması, doğru yolu bulması için Allah'ın peygamberler göndermesi (ba's etmesi), O'nun kullarına olan sonsuz rahmetinin ve şefkatinin bir tecellisidir. Onların getirdiği mesaja uymak, kurtuluşun yoludur.
- Her An Bir "Ba's" Yaşayabiliriz: Sadece ahiretteki diriliş değil, bu dünyada da manevi anlamda bir "ba's" yani uyanış, diriliş yaşayabiliriz. Gafletten uyanmak, tövbe ile yenilenmek, hayra yönelmek... Hepsi El-Bâis'in bir lütfudur.
- Sorumluluk Bilinci ve Hesap Gününe Hazırlık: Mademki bir gün diriltilip hesaba çekileceğiz, o halde bu dünyadaki her anımızı bu bilinçle yaşamalı, amellerimize dikkat etmeli ve ahiret için hazırlık yapmalıyız.
- Ümit ve Korku Dengesi (Havf ve Recâ): El-Bâis ismi, hem hesap gününün ciddiyetini hatırlatarak bir korku (haşyet) verir, hem de Allah'ın rahmetiyle yeniden diriltip cenneti vaat etmesiyle bir ümit (recâ) aşılar. Mümin bu iki duygu arasında dengeli bir hayat sürer.
El-Bâis olan Rabbimiz, bizleri ahiretteki dirilişe kâmil bir imanla inanan, peygamberlerinin yolundan giden, bu dünyada gafletten uyanıp hayra koşan ve O'nun huzuruna yüzü ak bir şekilde varan bahtiyar kullarından eylesin. Kalplerimizi imanla diriltsin, irademizi hayırda kuvvetlendirsin.
Sevgi ve dua ile kalın. Allah'a emanet olun.
