Karıncanın yuvasındaki taneden okyanusun derinliklerindeki dev balinanın nasibine, bir çiçeğin ihtiyaç duyduğu güneş ışığından insanın ruhunu besleyen iman ve hidayet nuruna kadar... Tüm varlıkların, her türlü ihtiyacını ve rızkını kesintisiz bir şekilde, eşsiz bir cömertlikle yaratan ve ulaştıran Yüce Rabbimizin o güzel ismi: Er-Rezzâk (Celle Celâlühû). Bu mübarek Esma, O'nun rızık verme fiilini sürekli ve bolca yaptığını, her canlının nasibine kefil olduğunu ve O'nun hazinelerinin asla tükenmeyeceğini ifade eder. Gelin, Er-Rezzâk isminin o bereketli gölgesinde, rızkın sadece maddi olmadığını, O'na olan tevekkülümüzün hayatımıza nasıl bir huzur getireceğini tefekkür edelim.
Er-Rezzâk Ne Anlama Gelir? Her Canlının Nasibini Yaratan, Tayin Eden ve Ulaştıran
Er-Rezzâk: Arapça "rızık" (رزق) kökünden gelir. Rızık, 'faydalanılan her şey, nasip, pay, gıda, nimet' gibi geniş anlamlar taşır. Er-Rezzâk ismi ise bu fiili mübalağa ile (çokça ve sürekli olarak yapan anlamında) ifade eder:
- Bütün Mahlukatın Rızkını Veren: İnsanlar, hayvanlar, bitkiler ve gözle göremediğimiz nice varlıkların tamamının her türlü ihtiyacını ve geçimini sağlayan.
- Rızka Kefil Olan: Her canlının rızkını Kendi üzerine almış olan, hiç kimseyi rızıksız bırakmayan.
- Rızkı Yaratan ve Sebeplerini Hazırlayan: Sadece rızkı vermekle kalmayıp, o rızkın elde edilmesi için gerekli sebepleri ve yolları da yaratan.
- Tekrar Tekrar ve Bolca Rızıklandıran: Rızık vermesi bir defaya mahsus olmayan, kullarının ihtiyaçlarını her an, kesintisiz ve cömertçe karşılayan.
Er-Rezzâk olan Allah, rızkı hem takdir eder, hem yaratır, hem de en beklenmedik yollardan kullarına ulaştırır. O'nun rızıklandırması sadece bedeni değil, ruhu ve aklı da kapsar.
Kur'an'da Er-Rezzâk: Rızık Verenin Yalnızca Allah Olduğunun Kesin İlanı
"Şüphesiz Allah Rezzâk’tır (rızkı bol bol verendir), kâmil kuvvet sahibidir, sarsılmaz bir kudrete mâliktir." (Zâriyât Suresi, 51/58)
Ve bir başka ayette: "Yeryüzünde yürüyen hiçbir canlı yoktur ki, rızkı Allah’a ait olmasın..." (Hûd Suresi, 11/6). Bu ayetler, rızık konusunda tüm endişeleri bir kenara bırakıp, yalnızca Er-Rezzâk olan Allah'a güvenmemiz gerektiğini bizlere hatırlatır.
Rızkın Çeşitleri: Maddi Nimetlerden Manevi İkramlara Er-Rezzâk'ın Sonsuz Lütfu
Rızık denilince aklımıza ilk gelen yiyecek, içecek ve maddi imkânlar olsa da, Er-Rezzâk olan Rabbimizin bizlere bahşettiği rızıklar çok daha çeşitlidir:
- Maddi Rızıklar: Yiyecek, içecek, giyecek, barınak, mal, mülk gibi bedensel ve dünyevi ihtiyaçlarımız.
- Manevi Rızıklar: İman, hidayet, ilim, hikmet, sabır, şükür, huzur, sevgi, merhamet, güzel ahlak gibi kalbimizi ve ruhumuzu besleyen değerler.
- Bedensel Rızıklar: Sağlık, afiyet, güç, kuvvet gibi vücudumuzun düzgün işlemesi için gerekli olanlar.
- Zihinsel Rızıklar: Akıl, anlayış, idrak, hafıza, öğrenme yeteneği gibi zihnimizi geliştiren nimetler.
- Sosyal Rızıklar: Hayırlı bir eş, salih evlatlar, sadık dostlar, iyi komşular gibi toplumsal hayatımızı güzelleştiren bağlar.
Er-Rezzâk olan Allah, her birimize ihtiyacına ve hikmetine uygun şekilde bu rızıklardan dilediği kadarını bahşeder.
Er-Rezzâk Zikrinin Faziletleri: Bereket Kapılarını Çalmak, Gönül Zenginliğine Ulaşmak
Rabbimizin bu hayat veren ismini zikretmek, O'nun sonsuz rızık hazinelerine olan imanımızı pekiştirir, O'ndan helal ve bereketli rızık talep etmenin bir yoludur. Zikirde aslolan, O'nun her şeye kâdir olduğuna ve rızka kefil olduğuna tam bir teslimiyettir.
- Maddi ve Manevi Bolluk İçin: Her gün düzenli olarak, özellikle sabah namazından sonra 308 defa "Yâ Rezzâk" zikrine devam eden kimsenin, Allah'ın izniyle maddi ve manevi rızkının artacağı, beklemediği yerlerden kendisine nimetler ulaşacağı ve işlerinde bereket göreceği umulur.
- İş Yerinde Bereket İçin: Bazı geleneksel uygulamalarda, Er-Rezzâk isminin yazılıp iş yerine asılmasının veya sabahları iş yerine girerken bu ismin zikredilmesinin, o mekânda berekete ve kazancın artmasına vesile olabileceği belirtilmiştir. Niyetin halis olması ve helal kazanç için çaba gösterilmesi esastır.
- Zihin Açıklığı ve Anlayış İçin: Sabah namazından sonra 20 defa "Yâ Rezzâk" demenin, zihne açıklık, anlayış kolaylığı ve ilim öğrenmede muvaffakiyet sağlayabileceği rivayet edilir.
- Evde Rızık Bereketi İçin: Sabah namazından önce evin dört köşesine (kıble tarafından başlayarak) onar defa "Er-Rezzâk" ismini okumanın, o evde rızık darlığı yaşanmamasına vesile olabileceği bazı alimlerce tavsiye edilmiştir.
Bir Hatırlatma: Rızık için dua etmek ve Er-Rezzâk ismine sığınmak çok önemlidir. Ancak İslam, aynı zamanda helal rızık için çalışmayı, gayret göstermeyi ve sebeplere sarılmayı da emreder. Tevekkül, sebeplere sarıldıktan sonra sonucu Allah'tan beklemektir.
Er-Rezzâk İsminin Ebced Değeri ve Rızkın Sayısal Tevafukları
Er-Rezzâk (الرزاق) isminin ebced sistemindeki sayısal değeri 308'dir. Bu sayı, bazı zikirlerin adedinin belirlenmesinde bir referans olarak kullanılmış ve Er-Rezzâk isminin ifade ettiği sonsuz rızıklandırma ve bereketin sembolik bir yansıması olarak değerlendirilmiştir. Ancak Rabbimizin rızık hazinelerinin zenginliği, her türlü sayısal ifadenin ötesindedir.
Kimler, Ne İçin 'Ya Rezzâk' Der? Helal Rızık, Bereket, Şükür ve Tevekkül Arayışı
"Yâ Rezzâk!" nidası, kulun rızkının yegâne sahibinin Allah olduğunu bilerek, O'nun sonsuz cömertliğine ve lütfuna sığınmasıdır:
- Geçim Sıkıntısı Çekenler ve Borçlular: Helal yollardan rızıklarını genişletmek, borçlarından kurtulmak ve kimseye muhtaç olmadan yaşamak için.
- İş Kurmak veya İşlerinde Başarı İsteyenler: Ticaretlerinde, zanaatlarında veya herhangi bir meşru işte bereket ve muvaffakiyet talep edenler.
- Manevi Rızık Arayışında Olanlar: İlim, hikmet, iman, güzel ahlak gibi kalbi ve ruhu besleyecek manevi nimetler isteyenler.
- Nimetlere Şükretmek ve Kanaat Sahibi Olmak İsteyenler: Kendilerine verilen sayısız nimete karşı şükürlerini artırmak ve kanaat duygusunu güçlendirmek için.
- Rızık Konusunda Tevekkülünü Artırmak İsteyenler: Rızık endişesinden kurtulup, Er-Rezzâk olan Allah'a tam bir güven ve teslimiyetle bağlanmak niyetiyle.
Tefekkür Ufukları: Er-Rezzâk İsmiyle Tevekkülü Kuşanmak, Sebeplere Sarılırken O'nu Unutmamak
Er-Rezzâk ismi üzerinde tefekkür etmek, hayata ve rızık kavramına bakış açımızı derinleştirir, kalbimize huzur ve güven verir:
- Rızık Allah'tandır, Sebepler Sadece Birer Perdedir: Çalışmak, çabalamak, bir meslek edinmek rızkı elde etmenin sebepleri ve sünnetullahın bir gereğidir. Ancak unutmamalıyız ki, rızkı veren sebepler değil, sebepleri de yaratan Er-Rezzâk olan Allah'tır. Bu bilinç, bizi sebeplere takılıp kalmaktan kurtarır.
- Tevekkül ve Gayret Dengesi: Gerçek tevekkül, tembellik etmek değil, elinden gelen gayreti gösterdikten sonra sonucu Allah'a bırakmaktır. Çiftçi tohumu eker, sular, bakımını yapar; ürünü ise Er-Rezzâk'tan bekler.
- Helal Rızkın Önemi: Er-Rezzâk, kullarına helal ve temiz yollardan rızık aramasını emreder. Helal rızık az da olsa bereketlidir ve manevi huzur verir. Haram ise bereketsizdir ve hem dünyada hem ahirette hüsrana sebep olur.
- Kanaat En Büyük Zenginliktir: Er-Rezzâk'ın taksimine razı olmak, verilen nimete şükretmek ve kanaat etmek, bitmek bilmeyen hırslardan ve dünya sevgisinin esaretinden kurtarır. Gerçek zenginlik, gönül tokluğudur.
- Paylaşmanın Bereketi: Rabbimiz bize rızık verdiği gibi, biz de o rızıktan ihtiyaç sahiplerine infak etmeli, paylaşmalıyız. Paylaşılan rızık azalmaz, aksine bereketi artar. Bu, Er-Rezzâk'ın ahlakıyla ahlaklanmaktır.
Er-Rezzâk olan Rabbimiz, bizlere helal, bol ve bereketli rızıklar ihsan eylesin. Kalplerimizi rızık endişesinden arındırıp, Kendisine tam bir tevekkülle bağlanan ve verdiği nimetlere şükreden kullarından kılsın.
Sevgi ve dua ile kalın. Allah'a emanet olun.
