Ne bir eksiklik ne bir fazlalık, ne bir kayırma ne de bir haksızlık... Her şeyi tam olması gerektiği gibi, en ince bir denge ve şaşmaz bir hakkaniyetle ölçen, tartan, takdir eden ve hükmeden Yüce Rabbimizin o adalet tecellisi olan ismi: El-Muksit (Celle Celâlühû). Bu mübarek Esma, O'nun her türlü işinde, hükmünde ve muamelesinde mutlak âdil olduğunu, kimseye zerre kadar zulmetmediğini, aksine her hak sahibine hakkını tastamam verdiğini ve her şeyi mükemmel bir denge ve uyum içinde yarattığını ve yönettiğini ifade eder. El-Muksit ismi, bizlere O'nun adaletinin sadece cezalandırıcı değil, aynı zamanda her şeyi yerli yerine koyan, dengeleyen ve hakkaniyeti tesis eden kuşatıcı bir adalet olduğunu öğretir. Gelin, El-Muksit isminin o her şeyi adaletle tartan, hakkaniyetle düzenleyen ilahi nizamı altında, O'nun şaşmaz adaletine sığınmanın huzurunu, kendi hayatımızda ve ilişkilerimizde "muksit" (hakkaniyetli) olmanın erdemini ve bu idrakin toplumumuza katacağı barış ve dengeyi tefekkür edelim.
El-Muksit Ne Anlama Gelir? Her Hükmünde ve İşinde Tam Bir Adalet, Hakkaniyet ve Denge ile Davranan
El-Muksit: Arapça "kıst" (قسط) kökünden gelir. "Kıst", 'adalet, hakkaniyet, pay, nasip, bir şeyi ölçülü ve dengeli yapmak, hakkını vermek' gibi anlamlar taşır. El-Muksit ismi ise bu sıfatları en kâmil, en mutlak ve en eşsiz manada Zâtında barındıran demektir:
- Adaletle ve Hakkaniyetle Hükmeden: Her türlü anlaşmazlıkta, her konuda ve her durumda mutlak adalet ve hakkaniyetle hüküm veren. O'nun hükmünde hiçbir eğrilik veya yanlışlık bulunmaz.
- Her İşi Birbirine Uygun ve Denk Yapan: Yarattığı her şeyi birbiriyle uyumlu, dengeli ve tam olması gerektiği gibi yapan. Kâinattaki her nizam, O'nun bu sıfatının bir tecellisidir.
- Mazlumun Hakkını Zalimden Alan: Zulme uğrayanın hakkını koruyan, zalimden mazlumun hakkını alan ve adaleti tesis eden.
- Herkese Hakkını Veren: Kimseye zerre kadar haksızlık etmeyen, her varlığa ve her kişiye hak ettiği payı ve nasibi tastamam veren.
- Aşırılıklardan Uzak, Dengeli Olan: Her işinde ifrat (aşırılık) ve tefritten (eksiklik) uzak, tam bir denge ve ölçü içinde hareket eden.
El-Muksit olan Allah, adaleti sadece bir prensip olarak değil, aynı zamanda fiiliyatıyla, her bir varlığa ve her bir olaya yönelik muamelesiyle de tam bir hakkaniyet ve denge içinde gerçekleştirir. O'nun "kıst"ı, yani hakkaniyeti, her şeyi yerli yerine koyar ve en ince adaleti sağlar.
Kur'an'da 'Kıst' Kavramı ve El-Muksit: İlahi Adaletin, Dengenin ve Hakkaniyetin O Şaşmaz Emri ve Sevgisi
El-Muksit ismi Kur'an-ı Kerim'de bu şekliyle doğrudan Allah'a nispet edilmese de, aynı kökten gelen "kıst" (adalet, hakkaniyet) kelimesi ve "el-muksitîn" (adaletle, hakkaniyetle davrananlar) ifadesi pek çok ayette geçer ve Allah Teâlâ'nın adaleti ve hakkaniyeti emrettiği, hakkaniyetle davrananları sevdiği vurgulanır.
Örneğin, Hucurât Suresi 9. ayette müminler arasındaki bir anlaşmazlık durumunda şöyle buyrulur: "...Eğer (biri diğerine) dönerse, artık aralarını adaletle (bil-adl) düzeltin ve hakkaniyetle (ve aksitû) davranın. Şüphesiz Allah, hakkaniyetle davrananları (el-Muksitîn) sever."
Mâide Suresi 42. ayette ise Peygamber Efendimiz'e (S.A.V) hitaben, "...Eğer hükmedecek olursan, aralarında adaletle (bil-kıst) hükmet. Şüphesiz Allah, âdil davrananları (el-Muksitîn) sever." buyrularak, hükümde hakkaniyetin önemi belirtilir.
Peygamber Efendimiz (S.A.V) de bir hadis-i şeriflerinde, "Muhakkak ki muksitler (her işlerinde adaletli ve hakkaniyetli davrananlar), Allah katında Rahman’ın sağında nurdan minberler üzerindedirler..." (Müslim, İmâre, 18) buyurarak, hakkaniyetle davrananların Allah katındaki yüksek mertebesini müjdeler.
Adalet ('Adl) ve Hakkaniyet ('Kıst) Arasındaki O İnce ve Derin Fark: El-Muksit'in Adaletindeki O Eşsiz Denge ve Hassasiyet
İslam düşüncesinde "adl" ve "kıst" kavramları birbirine yakın olmakla birlikte, aralarında ince bir nüans bulunur:
- El-Adl (Adalet): Genellikle daha genel bir adalet, doğruluk, eşitlik ve her şeyi yerli yerine koyma prensibini ifade eder. Zulmün zıddıdır.
- El-Muksit (Hakkaniyet/Kıst): Daha ziyade, her bir bireye veya duruma özel olarak, tam hakkını verme, payını eksiksiz ve dengeli bir şekilde taksim etme, ölçülü ve insaflı davranma anlamına gelir. "Kıst", adaletin daha hassas, daha bireyselleştirilmiş ve her bir detayı gözeten bir uygulaması gibidir. Herkese kendi durumuna ve hakkına göre muamele etmektir.
El-Muksit olan Allah, hem genel anlamda âdildir (El-Adl) hem de her bir hükmünde ve muamelesinde en ince hakkaniyeti ve dengeyi gözetir (El-Muksit). O'nun adaletinde hiçbir eksiklik veya fazlalık, hiçbir kayırma veya haksızlık olmaz.
El-Muksit Zikrinin Faziletleri: Vesveseden ve Öfkeden Kurtulmak, Kalbe Huzur ve Sükûnet Vermek, Adaleti Tesis Etmek ve Haklı Davada İlahi Yardım Görmek
Rabbimizin bu her işte adalet ve hakkaniyetle hükmeden ismini zikretmek, O'nun şaşmaz adaletine sığınmak, kendi hayatımızda da hakkaniyetli olma şuurunu kazanmak ve kalbimizi her türlü vesvese, öfke ve haksızlıktan arındırmaktır. Zikirde aslolan, O'nun her hükmünün en doğru, en âdil ve en hakkaniyetli olduğuna tam bir iman ve teslimiyettir.
- Vesveseden, Öfkeden ve Şerden Korunmak, Kalp Huzuru İçin: Her gün düzenli olarak 209 defa "Yâ Muksit" zikrine devam eden kimsenin, Allah'ın izniyle şeytanın vesveselerinden, yersiz öfke ve sinirlilik halinden, hasetçilerin ve düşmanların şerrinden korunacağı, kalbinin huzur ve sükûnet bulacağı umulur.
- Hayırlı Dileklerin Kabulü ve İşlerde Kolaylık İçin: Bu ismi şerifi zikretmek, kişinin meşru ve hayırlı dileklerinin kabulüne, işlerinde adalet ve hakkaniyetle muamele görmesine ve zorlukların kolaylaşmasına vesile olabilir.
- Adaletle Hükmetmek veya Haklı Bir Davada Başarı İçin: Hâkimlerin, yöneticilerin veya herhangi bir anlaşmazlıkta hakemlik yapanların, adil ve hakkaniyetli kararlar verebilmek için bu ismi zikretmeleri tavsiye edilir. Ayrıca, haklı olduğu bir davada veya bir anlaşmazlıkta adaletin kendi lehine tecelli etmesi niyetiyle de dua edilebilir.
- İbadetlerde Devamlılık ve Huşû İçin: "Yâ Muksit" zikri, kişinin ibadetlerinde daha dikkatli, ölçülü ve devamlı olmasına, kalp huzuruyla Rabbine yönelmesine yardımcı olabilir.
Bir Hatırlatma: Bu zikirlerle talep edilen her türlü lütuf ve yardım, Allah'ın takdirine ve hikmetine bağlıdır. Kulun üzerine düşen, samimiyetle dua etmek, kendi hayatında adalet ve hakkaniyetten ayrılmamak, başkalarının haklarına saygı göstermek ve O'nun El-Muksit olan şaşmaz adaletine güvenmektir.
El-Muksit İsminin Ebced Değeri ve O Kusursuz Hakkaniyetin Sayısal Dengesi ve Mührü
El-Muksit (المقسط) isminin ebced sistemindeki sayısal değeri 209'dur. Bu sayı, bazı zikirlerin adedinin belirlenmesinde bir referans olarak kullanılmış ve El-Muksit isminin ifade ettiği mutlak adalet, hakkaniyet, denge ve her şeyi yerli yerine koyma sıfatının sembolik bir yansıması olarak değerlendirilmiştir. Ancak Rabbimizin her hükmündeki sonsuz adalet ve hakkaniyet, sayıların ifade sınırlarının çok ötesindedir.
Kimler, Ne İçin 'Ya Muksit' Der? Adalet, Hakkaniyet, Huzur, Denge, Vesveseden Kurtulma ve Zulümden İlahi Korum_a Arayışı
"Yâ Muksit!" nidası, kulun her türlü haksızlık, dengesizlik ve aşırılık karşısında, mutlak âdil, hakkaniyetli ve her şeyi bir ölçüyle yapan Rabbine sığınması, O'ndan adalet, denge, huzur ve hakka riayet etme gücü talep etmesidir:
- Haksızlığa Uğradığını Düşünenler ve Adaletin Tecellisini İsteyenler: Kendilerine veya başkalarına yapılan bir haksızlığın son bulması, adaletin yerini bulması, her hak sahibinin hakkına kavuşması ve ilahi bir çözüm için.
- Kararlarında, Davranışlarında ve İlişkilerinde Âdil ve Hakkaniyetli Olmak İsteyenler: İnsanlar arasında hüküm verirken, şahitlik yaparken, ticaret yaparken veya günlük ilişkilerinde adil, dürüst, ölçülü ve hakkaniyetli olabilmek için.
- Vesvese, Öfke, Haset Gibi Kalbi Hastalıklardan Kurtulup Huzur Arayanlar: İç dünyasında dengeyi kaybetmiş, olumsuz duyguların esiri olmuş, kalbinde huzursuzluk yaşayan ve Rabbinden manevi bir sükûnet ve denge dileyenler.
- İşlerinde ve Hayatında Denge ve Uyum Kurmak İsteyenler: Maddi ve manevi hayatı arasında, dünya ve ahiret işleri arasında, bireysel ve toplumsal sorumlulukları arasında bir denge ve uyum kurmayı hedefleyenler.
- Zulümden ve Zalimlerin Şerrinden Allah'ın Adaletine Sığınmak İsteyenler: Zalimlerin haksızlıklarından ve baskılarından korunmak, onların adaletsizliğinin son bulması ve ilahi adaletin kendilerini kuşatması için.
Tefekkür Ufukları: El-Muksit İsmiyle Kendi Hayatımızda Hakkaniyeti ve Adaleti En Güzel Şekilde Yaşamak, O'nun Şaşmaz Adaletine ve Dengesine Tam Bir Güvenle Teslim Olmak, Her İşte Ölçülü Olmak
El-Muksit ismi üzerinde tefekkür etmek, hayatımıza derin bir adalet ve hakkaniyet bilinci, sorumluluk duygusu, Allah'ın şaşmaz düzenine ve adaletine karşı sarsılmaz bir güven ve her türlü aşırılıktan kaçınma erdemi kazandırır:
- Adalet ve Hakkaniyet, Allah'ın En Sevdiği Ahlaktır: El-Muksit olan Rabbimiz, hakkaniyetle davrananları sever. Bu, bizleri de hayatımızın her alanında âdil ve hakkaniyetli olmaya teşvik etmelidir. Adalet, sadece mahkemelerde değil, aile içinde, iş hayatında, komşuluk ilişkilerinde, hatta kendi nefsimize karşı bile gözetmemiz gereken bir erdemdir.
- Kâinattaki Her Şey Bir "Kıst" (Denge ve Ölçü) Üzeredir: Yaratılıştaki mükemmel denge, gezegenlerin hareketinden mevsimlerin döngüsüne, canlıların yaşamından ekosistemlerin işleyişine kadar her şey, El-Muksit olan Allah'ın her şeyi bir ölçü ve hakkaniyetle yarattığının delilidir. Bu dengeyi bozacak her türlü aşırılıktan kaçınmalıyız.
- Zulmün Her Türlüsü Büyüktür: Başkalarının hakkına tecavüz etmek, haksızlık yapmak, adaletsiz davranmak, El-Muksit olan Allah'ın gazabını celbeden büyük günahlardandır. Bu isim, bizi her türlü zulümden sakındırır.
- Mazlumun Duası Kabul Olur: El-Muksit olan Allah, mazlumun ahını asla karşılıksız bırakmaz. Bu, hem zalimler için bir uyarı hem de mazlumlar için bir teselli ve ümit kaynağıdır.
- Her İşte Dengeli ve Ölçülü Olmak: İbadetlerimizde, harcamalarımızda, sevgimizde, öfkemizde, kısacası hayatın her alanında ifrat ve tefritten (aşırılıklardan) kaçınarak dengeli ve ölçülü olmak, El-Muksit isminin ahlakıyla ahlaklanmaktır.
El-Muksit olan Rabbimiz, bizleri her işinde ve hükmünde Kendi adaletine ve hakkaniyetine sığınan, O'nun şaşmaz adaletine ve dengesine güvenen, kendi hayatlarında ise adaleti, hakkaniyeti ve ölçüyü ayakta tutmaya çalışan, her türlü zulümden ve aşırılıktan uzak duran bahtiyar kullarından eylesin. Kalplerimizi vesveseden arındırsın, öfkemizi yatıştırsın ve hayatımıza adalet ve hakkaniyet nuruyla bir denge ve huzur versin.
Sevgi ve dua ile kalın. Allah'a emanet olun.
