Esmâ-ül Hüsnâ'nın en temel ve merkezi kavramlarından biri olan adaletle ilişkili El-Adl (العدل) ismiyle Esmâ yolculuğumuza devam ediyoruz. Bu isim, Allah'ın Zâtında ve bütün fiillerinde mutlak âdil olduğunu, asla zulmetmediğini, her şeyi tam bir denge ve hakkaniyetle yaptığını ifade eder. O, adaletin ta kendisidir.
El-Adl İsminin Anlamı ve Mahiyeti
El-Adl ismi, Arapça'daki "adl" (عدل) kökünden gelir. Adl; adalet, doğruluk, hakkaniyet, eşitlik, denge, ölçülü olmak, itidal gibi anlamlara gelir. El-Adl, "Son derecede âdil olan, asla zulmetmeyen, her şeyi yerli yerince yapan, her hak sahibine hakkını veren, tam bir denge ve hakkaniyet sahibi" demektir.
Allah'ın adaleti, O'nun Zâtının ayrılmaz bir parçasıdır. O, adil olmayı seçen değil, özü itibarıyla Âdil olandır. Bu nedenle O'ndan hiçbir şekilde zulüm (haksızlık) sâdır olmaz. O'nun adaleti:
- Yaratılışta Tecelli Eder: Kâinattaki mükemmel denge, her varlığa verilen görev ve özellikler O'nun adaletinin bir yansımasıdır.
- Hükümlerinde Tecelli Eder: İndirdiği şeriat ve koyduğu kurallar tam bir adalet ve hikmete dayanır (El-Hakem).
- Muamelesinde Tecelli Eder: Kullarına muamelesinde, rızık dağıtımında, nimet veya musibet vermesinde hep adalet vardır (bazen bizim sınırlı aklımız bunu tam kavrayamasa da).
- Ahirette Tecelli Eder: Özellikle ahiretteki hesap ve karşılık (ceza veya mükâfat) tam bir adaletle gerçekleşecektir. Hiç kimseye zerre kadar haksızlık yapılmayacaktır.
El-Adl, her şeyi olması gerektiği gibi, tam yerinde ve dengede tutan mutlak adalet ilkesidir.
Kur'an-ı Kerim'de El-Adl İsmi
Kur'an-ı Kerim'de Allah'ın adalet (adl) sıfatı ve adaletle hükmettiği gerçeği sayısız ayette vurgulanır. Bazı alimler "El-Adl" isminin doğrudan Allah'ın 99 ismi arasında sayılıp sayılmayacağı konusunda farklı görüşler belirtse de (bazen fiillerinin bir vasfı olarak görürler), O'nun mutlak Âdil olduğu Kur'an'ın temel mesajlarındandır:
- Adaleti Emretmesi: "Şüphesiz Allah, adaleti (el-adle), iyiliği, akrabaya yardım etmeyi emreder..." (Nahl Suresi, 16:90).
- Zulmetmemesi: "Şüphesiz Allah, (hiç kimseye) zerre kadar zulmetmez (haksızlık etmez)..." (Nisâ Suresi, 4:40). "...Senin Rabbin hiç kimseye zulmetmez." (Kehf Suresi, 18:49).
- Adil Olanları Sevmesi: "...Adaletli davranın. Şüphesiz Allah, adaletli davrananları (el-muksitîn) sever." (Hucurât Suresi, 49:9). (Muksit, adaletle davranan demektir ve Adl ile yakın anlamlıdır).
- Ahiretteki Adalet Terazileri: "Biz ise, Kıyamet Günü için adalet terazileri (el-mevâzîne'l-kısta) kurarız. Artık hiçbir kimseye, hiçbir şekilde haksızlık edilmez..." (Enbiyâ Suresi, 21:47). (Kıst da adalet ve hakkaniyet demektir).
Bu ayetler, Allah'ın özünde Âdil olduğunu ve kullarından da adaletli olmalarını istediğini gösterir.
El-Adl (العدل) İsminin Ebced Değeri
Ebced hesaplamasında "El-Adl" isminin sayısal değeri, başındaki "El-" (ال) takısı çıkarılarak "Adl" (عدل) üzerinden hesaplanır.
- Küçük Ebced: Harflerin temel sayısal değerleri toplanır:
Ayn (ع): 70
Dal (د): 4
Lam (ل): 30
Toplam (Küçük Ebced): 70 + 4 + 30 = 104 - Büyük Ebced: Listenizde belirtilen ve küçük ebcedin karesi olan değerdir: 104 x 104 = 10816. Bu büyük değerin, özellikle büyük haksızlıkların giderilmesi, adil bir düzenin tesisi veya kişinin kendi adalet duygusunu derinleştirmesi gibi niyetlerle yapılan zikirlerde daha güçlü bir tecelli için kullanıldığı ifade edilir.
Zikir için genellikle küçük ebced değeri olan 104 sayısı esas alınır.
"Ya Adl" Zikrinin Anlamı ve Kullanımı
"Ya Adl" (يا عدل) nidası, "Ey Mutlak Âdil Olan!", "Ey Adaletin Kaynağı!" anlamlarına gelir. Bu zikirle:
- Haksızlığa uğranıldığında Allah'ın adaletine sığınılır, hakkın yerini bulması istenir.
- Mahkemelerde veya anlaşmazlıklarda adil bir sonuç çıkması için dua edilir.
- Yöneticilerin, hakimlerin ve tüm insanların adil olması niyaz edilir.
- Kişinin kendi hayatında, karar ve davranışlarında adil, dengeli ve hakkaniyetli olması için yardım talep edilir.
- Hayatta karşılaşılan ve adaletsiz gibi görünen durumlar karşısında Allah'ın mutlak adaletine iman edilerek teselli bulunur.
El-Adl İsmini Zikretmenin Faziletleri ve Kullanım Alanları
El-Adl ism-i şerifini zikretmek, adalet duygusunu güçlendirir ve ilahi adalete sığınmaktır:
- Adaletin Tecellisi: Haksızlığa uğrayanların hakkına kavuşmasına, davaların adaletle sonuçlanmasına vesile olur.
- Adil Karakter Geliştirme: Kişinin kendi davranışlarında adaleti gözetmesine, dengeli ve hakkaniyetli olmasına yardımcı olur.
- Zulümden Korunma: Hem başkalarının zulmünden korunmaya hem de kişinin kendisinin zulmetmesini engellemeye yardımcı olur.
- İç Huzur: Her şeyin Allah'ın adaletli kontrolü altında olduğunu bilmek, zorluklar karşısında iç huzuru ve teslimiyeti artırır.
- Dengeli Yaşam: Hayatın her alanında (iş, aile, ibadet vb.) dengeyi kurmaya yardımcı olur.
Günde ebced değeri olan 104 defa "Ya Adl" zikretmek, özellikle Cuma gecesi veya adalet arayışında olunan durumlarda tavsiye edilir. Bazı geleneksel kaynaklarda, Cuma gecesi bu ismi belirli sayıda zikredip ekmek üzerine yazıp yemenin, insanların kişinin adil sözlerine itaat etmesine vesile olacağına inanılır.
El-Adl İsminin Diğer Esmalarla Kullanımı
El-Adl ismi, O'nun adaletinin farklı yönlerini veya ilişkili olduğu diğer sıfatları vurgulamak için başka esmalarla birlikte zikredilebilir:
- "Ya Hakem, Ya Adl": Hükmeden ve mutlak âdil olan; verilen hükümlerin adaletini vurgular.
- "Ya Adl, Ya Muksit": Mutlak âdil ve hakkaniyetle paylaştıran/davranan; adaletin özellikle hakların dağıtılmasındaki tecellisini ifade eder.
- "Ya Hakk, Ya Adl": Hak olan ve âdil olan; adaletin mutlak hakikate dayandığını belirtir.
- "Ya Latîf, Ya Adl": Lütuf sahibi (veya ince işleri bilen) ve âdil olan; Allah'ın adaleti bazen ilk bakışta anlaşılmayan ince yollarla gerçekleştirdiğini hatırlatır.
El-Adl olan Rabbimiz, asla zulmetmeyen, her işi ve hükmü adalet ve hikmet üzere olandır. Kâinattaki her zerre, O'nun adaletinin şahididir. Bize düşen, hayatımızda karşılaştığımız her durumda O'nun mutlak adaletine güvenmek, O'ndan adalet talep etmek ve en önemlisi kendi hayatımızda, ilişkilerimizde ve kararlarımızda adaleti ayakta tutmaya çalışmaktır.
Sevgi ve dua ile kalın. Allah'a emanet olun.
