Esmâ-ül Hüsnâ'nın imanımızın temellerinden olan ahiret inancıyla doğrudan ilişkili, aynı zamanda Allah'ın hidayet ve harekete geçirme gücünü ifade eden El-Bâis (الباعث) ismiyle Esmâ derslerimize devam ediyoruz. Bu isim, Allah'ın ölüleri dirilteceğini, peygamberler gönderdiğini ve dilediğini harekete geçirdiğini anlatır.
El-Bâis İsminin Anlamı ve Kapsamı
El-Bâis ismi, Arapça'daki "ba's" (بعث) kökünden gelir. Bu kök; öldükten sonra diriltmek, göndermek (peygamber, yardım, ceza vb.), harekete geçirmek, uyandırmak, sevk etmek, ortaya çıkarmak gibi anlamlara gelir. El-Bâis, bu kökten türeyerek şu temel manaları taşır:
- Ölüleri Dirilten (Ba'sü ba'de'l-mevt): O, kıyamet gününde bütün ölüleri kabirlerinden çıkarıp yeniden diriltecek, hayat verecek olandır. Bu, ismin en temel ve en önemli anlamıdır.
- Peygamberler Gönderen: O, insanlara doğru yolu göstermek, onları uyarmak ve müjdelemek için çağlar boyunca peygamberler ve elçiler gönderendir.
- Harekete Geçiren, Uyandıran: O, kalpleri gaflet uykusundan uyandıran, insanlara azim ve gayret veren, onları hayırlı işlere sevk eden, gizli kalmış yetenekleri ortaya çıkarandır. Aynı zamanda dilediğinde yardımını veya azabını gönderendir.
Dolayısıyla El-Bâis, hem ahirette ölüleri diriltecek olan Mutlak Kudret Sahibi, hem insanlığa rehberler gönderen Hidayet Kaynağı, hem de kalpleri ve iradeleri harekete geçiren Yüce Varlıktır.
Kur'an-ı Kerim'de El-Bâis İsmi
El-Bâis ismi Kur'an'da doğrudan geçmese de, "ba's" fiili ve kavramı Allah'a nispet edilerek yüzlerce defa kullanılır ve İslam inancının temel direklerinden birini oluşturur:
- Diriliş (Ba's): Kur'an, Allah'ın ölüleri dirilteceğini kesin bir dille ifade eder: "...ve şüphesiz Allah kabirlerdeki kimseleri diriltecektir (yeb'asu men fi'l-kubûr)." (Hac Suresi, 22:7). Kâfirlerin dirilişi inkâr etmesi şiddetle reddedilir: "Onlar, 'Allah ölen bir kimseyi diriltmez (lâ yeb'asullâhu men yemût)' diye en güçlü yeminleriyle Allah'a yemin ettiler. Hayır! (Diriltecektir)..." (Nahl Suresi, 16:38). Kıyamet gününün bir adı da "Yevmü'l-Ba's" (Diriliş Günü)'dür (Rûm 30:56).
- Peygamber Gönderme (Ba's): Allah'ın peygamber göndermesi de bu fiille ifade edilir: "Andolsun ki içlerinden, kendilerine Allah'ın âyetlerini okuyan, onları arındıran, onlara kitap ve hikmeti öğreten bir Peygamber göndermekle (be'ase fîhim Resûlen) Allah, müminlere büyük bir lütufta bulunmuştur..." (Âl-i İmrân Suresi, 3:164). "Andolsun biz, her ümmete... bir elçi gönderdik (be'asnâ fî kulli ummetin Resûlen)..." (Nahl Suresi, 16:36).
Bu ayetler, hem fiziksel dirilişin hem de manevi diriliş için rehberler gönderilmesinin Allah'ın Bâis sıfatının tecellileri olduğunu gösterir.
El-Bâis (الباعث) İsminin Ebced Değeri
Ebced hesaplamasında "El-Bâis" isminin sayısal değeri, başındaki "El-" (ال) takısı çıkarılarak "Bâis" (باعث) üzerinden hesaplanır.
- Küçük Ebced: Harflerin temel sayısal değerleri toplanır:
Ba (ب): 2
Elif (ا): 1
Ayn (ع): 70
Tha (ث): 500
Toplam (Küçük Ebced): 2 + 1 + 70 + 500 = 573 - Büyük Ebced: Listenizde belirtilen ve küçük ebcedin karesi olan değerdir: 573 x 573 = 328329. Bu büyük değerin, özellikle ahiret inancını güçlendirmek, büyük bir manevi uyanış yaşamak veya çok durgun ve kilitlenmiş işleri harekete geçirmek gibi niyetlerle yapılan zikirlerde daha güçlü bir tecelli için kullanıldığı ifade edilir.
Zikir için genellikle küçük ebced değeri olan 573 sayısı esas alınır.
"Ya Bâis" Zikrinin Anlamı ve Kullanımı
"Ya Bâis" (يا باعث) nidası, "Ey Ölüleri Dirilten!", "Ey Gönderen!", "Ey Harekete Geçiren, Uyandıran!" anlamlarına gelir. Bu zikirle:
- Ahiret gününe ve yeniden dirilişe olan iman tazelenir ve güçlendirilir; o gün salihlerle birlikte dirilmek niyaz edilir.
- Gafletten uyanmak, manen ölmüş kalbin dirilmesi, manevi bir canlılık kazanmak istenir.
- Tembellikten, üşengeçlikten kurtulup hayırlı işlerde gayret ve azim sahibi olmak talep edilir.
- Allah'tan hidayet rehberleri veya zor durumlarda ilahi yardım göndermesi istenir.
- Durmuş veya kilitlenmiş işlerin harekete geçmesi, gizli kalmış potansiyellerin ortaya çıkması dilenir.
El-Bâis İsmini Zikretmenin Faziletleri ve Kullanım Alanları
El-Bâis ism-i şerifini zikretmek, yeniden dirilişin ve uyanışın anahtarıdır:
- Ahiret İnancını Güçlendirir: Yeniden dirilişe olan imanı kuvvetlendirir, ahiret bilincini artırır.
- Manevi Uyanış Sağlar: Kalbi gafletten uyandırır, manevi ölü toprağını kaldırır, kişiye ruhsal bir canlılık verir.
- Azim ve Gayret Verir: Tembelliği giderir, kişiye çalışma ve hayırlı işler yapma konusunda azim, şevk ve motivasyon kazandırır.
- Gizli Yetenekleri Ortaya Çıkarır: Kişinin farkında olmadığı veya kullanamadığı gizli kalmış yetenek ve potansiyellerin ortaya çıkmasına yardımcı olabilir.
- Durgun İşleri Harekete Geçirir: Duraksamış, ilerlemeyen işlerin veya projelerin yeniden canlanmasına ve ilerlemesine vesile olabilir.
Günde ebced değeri olan 573 defa "Ya Bâis" zikretmek, özellikle manevi uyanış, ahiret inancını güçlendirme veya tembellikten kurtulma niyetiyle tavsiye edilir. Bazı kaynaklarda uyumadan önce eli kalbin üzerine koyup 100 defa okumanın kalbi nurlandıracağı ve hikmet vereceği belirtilir.
El-Bâis İsminin Diğer Esmalarla Kullanımı
El-Bâis ismi, diriltme, gönderme veya harekete geçirme anlamlarını pekiştiren diğer esmalarla birlikte zikredilebilir:
- "Ya Hayy, Ya Bâis": Ebedî Diri Olan ve Dirilten; hayatın kaynağının ve dirilişin O'ndan olduğunu vurgular.
- "Ya Muhyî, Ya Bâis": Hayat Veren ve Dirilten; hayat verme ve yeniden diriltme fiillerini birleştirir.
- "Ya Evvel, Ya Âhir, Ya Bâis": İlk Olan, Son Olan ve Dirilten; her şeyin başlangıcını, sonunu ve yeniden başlangıcını elinde tuttuğunu ifade eder.
- "Ya Hakîm, Ya Bâis": Hikmet Sahibi ve Dirilten/Gönderen; O'nun diriltmesinin ve göndermesinin hikmetli olduğunu belirtir.
- "Ya Kâdir, Ya Bâis": Her Şeye Gücü Yeten ve Dirilten; O'nun diriltmeye olan mutlak kudretini vurgular.
El-Bâis olan Rabbimiz, hem topraktan ölüleri çıkaran, hem kalpleri gaflet uykusundan uyandıran, hem de insanlığa yol göstericiler gönderendir. O'nun bu ismine iman ederek, öldükten sonra dirilişe şüphesiz inanmalı, manevi olarak diri kalmak için O'ndan yardım istemeli ve O'nun gönderdiği hidayet rehberlerine uymalıyız. Her sabah yeniden "dirildiğimizde" O'nun Bâis ismini tefekkür edelim.
Sevgi ve dua ile kalın. Allah'a emanet olun.
