Esmâ-ül Hüsnâ'nın engin okyanusunda, Allah'ın en temel ve en kapsamlı sıfatlarından birini ifade eden El-Alîm (العليم) ismiyle yolculuğumuza devam ediyoruz. Bu isim, O'nun ilminin sonsuzluğunu, gizli açık, geçmiş gelecek, büyük küçük her şeyi eksiksiz ve mükemmel bir şekilde bildiğini anlatır.
El-Alîm İsminin Anlamı ve İlminin Sonsuzluğu
El-Alîm ismi, Arapça'daki "ilm" kökünden gelir. İlm; bilmek, bilgi, idrak etmek, farkında olmak anlamlarına gelir. El-Alîm, "Her şeyi en ince ayrıntısına kadar bilen, ilmi ezelî ve ebedî olan, bilgisi her şeyi kuşatan, hiçbir şey ilminden gizli kalmayan" demektir. O'nun ilmi, yaratılmışların ilmi gibi değildir. Bizim bilgimiz sonradan öğrenmeyle elde edilir, sınırlıdır, eksiktir ve unutulabilir. Allah'ın ilmi ise Zâtına aittir; başlangıcı yoktur (öncesinde cehalet yoktur), sonu yoktur, sınırı yoktur ve asla unutma veya yanılma olmaz.
O, kalplerin en derinindeki gizli niyetleri, fısıltıları, düşünceleri bilir. Karıncanın karanlık gecede kara taş üzerindeki yürüyüşünü, okyanusun dibindeki canlıları, düşen her bir yaprağın sayısını, rahimlerde olanı bilir. Geçmişi, şu anı ve gelecekte olacak her şeyi aynı anda, bütün detaylarıyla bilir. O'nun ilminin dışında kalan hiçbir şey yoktur.
Kur'an-ı Kerim'de El-Alîm İsmi
El-Alîm ismi, Kur'an-ı Kerim'de en sık geçen Esmâ-ül Hüsnâ'dan biridir. Yüzlerce ayette Allah'ın bu sıfatı vurgulanır. Genellikle O'nun diğer isimleriyle birlikte gelerek ilminin hangi vasıflarla birlikte tecelli ettiğini gösterir:
- El-Hakîm ile: Çok sık "el-Alîmu'l-Hakîm" (Her şeyi bilen, tam hüküm ve hikmet sahibi) şeklinde geçer (Bakara 2:32, Yûsuf 12:83 vb.). Bu, O'nun her şeyi bildiği için yaptığı her işin ve koyduğu her hükmün tam bir hikmete dayandığını gösterir.
- Es-Semî' ile: Sıkça "es-Semî'u'l-Alîm" (Her şeyi işiten, her şeyi bilen) şeklinde gelir (Bakara 2:127, Enfâl 8:17 vb.). Bu, O'nun tüm duaları, konuşmaları işittiğini ve her ihtiyacı, her durumu bildiğini ifade eder.
- El-Habîr ile: Sıkça "Alîmun Habîr" (Bilen, her şeyden haberdar olan) olarak geçer. Habîr, özellikle gizli ve içsel durumlardan haberdar olmayı vurgular.
- El-Fettâh ile: "El-Fettâhu'l-Alîm" (Açan/Hükmeden, Bilen) şeklinde gelir (Sebe' 34:26). Bu, O'nun hükmünün ve açtığı kapıların tam bir ilme dayandığını gösterir.
Kur'an, O'nun ilminin kuşatıcılığını da somut örneklerle anlatır: "Karada ve denizde ne varsa bilir; O'nun ilmi dışında bir yaprak bile düşmez. O yerin karanlıkları içindeki tek bir taneyi dahi bilir..." (En'âm Suresi, 6:59).
El-Alîm (العليم) İsminin Ebced Değeri
Ebced hesaplamasında "El-Alîm" isminin sayısal değeri, başındaki "El-" (ال) takısı çıkarılarak "Alîm" (عليم) üzerinden hesaplanır.
- Küçük Ebced: Harflerin temel sayısal değerleri toplanır:
Ayn (ع): 70
Lam (ل): 30
Ya (ي): 10
Mim (م): 40
Toplam (Küçük Ebced): 70 + 30 + 10 + 40 = 150 - Büyük Ebced: Listenizde belirtilen ve küçük ebcedin karesi olan değerdir: 150 x 150 = 22500. Bu büyük değerin, özellikle derin ve kapsamlı bilgiye ulaşma, karmaşık sırları anlama veya hafızayı güçlendirme gibi niyetlerle yapılan zikirlerde kullanıldığı ifade edilir.
Zikir için genellikle küçük ebced değeri olan 150 sayısı esas alınır.
"Ya Alîm" Zikrinin Anlamı ve Kullanımı
"Ya Alîm" (يا عليم) nidası, "Ey Her Şeyi Hakkıyla Bilen Rabbim!" anlamına gelir. Bu zikirle:
- Allah'tan ilim, hikmet, anlayış ve marifet istenir.
- Karar vermekte zorlanılan durumlarda doğruyu ve hayırlı olanı bilmek için yardım talep edilir.
- Unutulan bir şeyi hatırlamak veya kaybedilen bir şeyi bulmak için (yerini bilene sığınarak) okunur.
- Gizli kalmış gerçeklerin veya olayların iç yüzünün aydınlanması niyaz edilir.
- Allah'ın her şeyi bildiği şuuruyla (ihsan makamı) yaşama gayreti için zikredilir.
El-Alîm İsmini Zikretmenin Faziletleri ve Kullanım Alanları
El-Alîm ism-i şerifini zikretmek, ilim ve hikmet pınarlarından içmek gibidir:
- İlim ve Anlayış Artışı: Öğrenmeyi kolaylaştırır, hafızayı güçlendirir, anlayışı açar, ilim ve irfanı artırır. Özellikle öğrenciler için çok faydalıdır.
- Doğru Kararlar Verme: Kararsızlık durumlarında doğruyu yanlıştan ayırmaya, en hayırlı kararı vermeye yardımcı olur.
- Gizli Bilgilere Vakıf Olma: Allah'ın izniyle bazı gizli bilgilere veya olayların ardındaki sırlara vakıf olmaya vesile olabilir (kalbe doğan ilham yoluyla).
- Hafızayı Güçlendirme: Unutkanlığı azaltır, öğrenilenlerin akılda kalmasına yardımcı olur.
- Kayıpları Bulma: Kaybedilen eşyaların bulunması için okunması tavsiye edilir.
- Allah Bilinci: Allah'ın her an her şeyi bildiği şuurunu canlı tutarak kişiyi günahlardan sakındırır.
Günde ebced değeri olan 150 defa "Ya Alîm" zikretmek, özellikle ilim talep ederken, ders çalışmadan önce veya karar verme süreçlerinde tavsiye edilir.
El-Alîm İsminin Diğer Esmalarla Kullanımı
El-Alîm ismi, bilginin farklı niteliklerini veya sonuçlarını vurgulamak için diğer esmalarla birlikte zikredilebilir:
- "Ya Alîm, Ya Hakîm": Her şeyi bilen ve her işi hikmetli olan; ilim ve hikmetin birliğini ifade eder.
- "Ya Alîm, Ya Habîr": Her şeyi bilen ve her şeyden haberdar olan; Allah'ın bilgisinin hem genel hem de en ince ayrıntılara kadar indiğini gösterir.
- "Ya Semî', Ya Alîm": Her şeyi işiten ve bilen; O'nun hem sesleri hem de niyetleri bildiğini ifade eder.
- "Ya Fettâh, Ya Alîm": Açan/Hükmeden ve bilen; açılan kapıların veya verilen hükümlerin tam bir ilme dayandığını gösterir.
El-Alîm olan Rabbimiz, ilmiyle her şeyi kuşatmıştır. O'nun bilgisi dışında hiçbir şey meydana gelmez. O'nun bu ismini anmak, hem kendi cehaletimizi itiraf edip O'ndan ilim ve hikmet istemek, hem de O'nun her şeyi bildiği şuuruyla hayatımızı daha dikkatli ve sorumlu bir şekilde yaşamaktır. O'nun ilmine güvendiğimizde, kararlarımızda ve yönelişlerimizde en doğru yolu buluruz.
Sevgi ve dua ile kalın. Allah'a emanet olun.