Esmâ-ül Hüsnâ'nın celal ve adalet tecellilerinden olan ve genellikle zıddı olan Er-Râfi' (yükselten, dereceleri artıran) ismiyle birlikte anılan El-Hâfıd (الخافض) ismiyle Esmâ derslerimize devam ediyoruz. Bu isim, Allah'ın hikmeti ve adaleti gereği dilediklerini alçaltan, derecelerini düşüren gücünü ifade eder.
El-Hâfıd İsminin Anlamı ve Adalet Boyutu
El-Hâfıd ismi, Arapça'daki "hafd" (خفض) kökünden gelir. Bu kök; alçaltmak, indirmek, düşürmek, kısmak, boyun eğdirmek gibi anlamlara gelir. El-Hâfıd, "Dilediklerini (özellikle kibirlenenleri, zalimleri, inkârcıları) alçaltan, aşağı indiren, derecelerini düşüren, hor ve hakir kılan" demektir.
Bu isim, Allah'ın mutlak adaletinin ve her şey üzerindeki egemenliğinin bir parçasıdır. O, hikmeti gereği:
- Kibirlenenleri Alçaltır: Kendini beğenenleri, büyüklük taslayanları, Allah'ın nimetleriyle şımaranları alçaltarak onlara acizliklerini hatırlatır.
- Kâfirleri ve Zalimleri Düşürür: Hakkı inkâr edenlerin, Allah'ın dinine ve inananlara düşmanlık edenlerin, zulmedenlerin izzetini kırar, güçlerini azaltır, onları zelil duruma düşürebilir.
- Dereceleri Düşürebilir: Bazen kullarını imtihan etmek, terbiye etmek veya işledikleri hataların bir sonucu olarak onların dünyevi veya manevi makamlarını, derecelerini düşürebilir.
Önemli Not: El-Hâfıd ismi, Allah'ın gazap ve celal sıfatlarından biridir. Ancak O'nun alçaltması asla haksızlık veya keyfilik içermez. Tamamen ilahi adalet ve hikmete dayanır. Genellikle kibir, zulüm, nankörlük ve isyan gibi durumların bir sonucudur. Bu sıfat, Allah'ın aynı zamanda Er-Râfi' (Yükselten) olduğunu hatırlatarak anlaşılmalıdır. O, dilediğini (hak edeni veya imtihan için) alçaltır, dilediğini (hak edeni veya lütfuyla) yükseltir. Bu iki zıt tecelli, dünyadaki ve ahiretteki ilahi dengeyi kurar.
Kur'an-ı Kerim'de El-Hâfıd İsmi
El-Hâfıd ismi, Kur'an-ı Kerim'de doğrudan Allah'ın bir ismi olarak geçmez, ancak "hafd" (خفض) fiili ve kavramı Allah'ın fiillerinden biri olarak belirtilir. Bunun en çarpıcı örneği Vâkıa Suresi'nde Kıyamet Günü'nün bir sıfatı olarak geçer: "(O,) alçaltıcıdır (khâfıdatun / خَافِضَةٌ), yükselticidir (râfi'atun / رَافِعَةٌ)." (Vâkıa Suresi, 56:3). Bu ayet, Kıyamet Günü'nün, dünyadayken kibirlenip zulmedenleri alçaltacağını, iman edip tevazu gösterenleri ise yükselteceğini açıkça ifade eder ve bu iki fiilin (alçaltma ve yükseltme) o günün temel özelliklerinden olduğunu gösterir.
Ayrıca Allah'ın dünyada da müstekbirleri (büyüklenenleri) ve zalimleri çeşitli yollarla alçalttığına, güçlerini ellerinden aldığına dair pek çok kıssa ve ibretlik olay Kur'an'da anlatılır.
El-Hâfıd (الخافض) İsminin Ebced Değeri
Ebced hesaplamasında "El-Hâfıd" isminin sayısal değeri, başındaki "El-" (ال) takısı çıkarılarak "Hâfıd" (خافض) üzerinden hesaplanır.
- Küçük Ebced: Harflerin temel sayısal değerleri toplanır:
Kha (خ): 600
Elif (ا): 1
Fe (ف): 80
Dad (ض): 800
Toplam (Küçük Ebced): 600 + 1 + 80 + 800 = 1481 - Büyük Ebced: Listenizde belirtilen ve küçük ebcedin karesi olan değerdir: 1481 x 1481 = 2193361. Bu büyük değerin, özellikle başa çıkılması çok zor olan kibirli düşmanların veya zalimlerin alçaltılması gibi niyetlerle yapılan zikirlerde daha güçlü bir tecelli için kullanıldığı ifade edilir.
Zikir için genellikle küçük ebced değeri olan 1481 sayısı esas alınır.
"Ya Hâfıd" Zikrinin Anlamı ve Kullanımı
"Ya Hâfıd" (يا خافض) nidası, "Ey Alçaltan!", "Ey Dereceleri Düşüren!" anlamlarına gelir. Bu isim, celal tecellisi taşıdığı için, zikredilirken çok dikkatli olunmalı ve niyete özen gösterilmelidir:
- Kibir hastalığından kurtulmak, Allah'ın dilediğini alçaltma gücünü tefekkür ederek tevazu kazanmak için okunur.
- Zalimlerin, kibirli düşmanların ve hakka karşı gelenlerin zulmünün ve gücünün kırılması, onların alçaltılması niyetiyle (adalet çerçevesinde) zikredilebilir.
- Kişinin kendisinin veya sevdiklerinin zilletten, aşağılanmaktan, derecelerinin düşmesinden korunması için Allah'a sığınılır.
Önemli Uyarı: Bu ismi zikrederken niyetin saf olması, kişisel kin ve intikam duygularından arınmış olması ve mutlaka zıddı olan "Ya Râfi'" ismiyle dengelenmesi şiddetle tavsiye edilir. Tek başına ve bilinçsizce sürekli zikredilmesi uygun görülmeyebilir.
El-Hâfıd İsmini Zikretmenin Faziletleri ve Kullanım Alanları
El-Hâfıd ism-i şerifini hikmetini anlayarak ve dengeli bir şekilde zikretmek şu manevi faydaları sağlayabilir:
- Tevazuyu Artırma: Allah'ın alçaltma gücünü hatırlayarak kişinin kendi aczini idrak etmesine ve kibirden uzaklaşmasına yardımcı olur.
- Zalimlere Karşı İlahi Yardım: Haklı olunduğunda, zalimlerin ve kibirlilerin gücünün kırılması ve adaletin tecellisi için bir vesile olabilir.
- Zilletten Korunma: Aşağılanmaktan, küçük düşmekten, itibar kaybetmekten Allah'a sığınmaktır.
- Kibir Hastalığının Tedavisi: Kendini beğenme ve büyüklenme gibi manevi hastalıkların tedavisinde etkilidir.
Günde ebced değeri olan 1481 defa "Ya Hâfıd" zikretmek, özellikle belirli bir zalimin şerrinden korunmak gibi özel durumlarda bazı kaynaklarca tavsiye edilse de, mutlaka manevi rehberlik alınması ve hemen ardından "Ya Râfi'" zikrinin yapılması önerilir.
El-Hâfıd İsminin Diğer Esmalarla Kullanımı
El-Hâfıd ismi, anlamını dengeleyen veya O'nun adalet ve kudretini vurgulayan diğer esmalarla birlikte zikredilebilir:
- "Ya Hâfıd, Ya Râfi'": Alçaltan ve Yükselten; en temel ve dengeleyici ikilidir. Hayattaki iniş ve çıkışların O'nun hikmetiyle olduğunu ifade eder.
- "Ya Hâfıd, Ya Müzill": Alçaltan ve zelil kılan; özellikle hakka karşı gelen kibirli düşmanların tamamen etkisiz hale getirilmesi için (dikkatle) okunabilir.
- "Ya Hâfıd, Ya Adl": Alçaltan ve mutlak adil olan; O'nun bu fiilinin adaletine olan inancı pekiştirir.
- "Ya Kahhâr, Ya Hâfıd": Kahreden ve alçaltan; karşı konulmaz bir güçle kibirlileri alçaltma gücünü ifade eder.
El-Hâfıd olan Rabbimiz, sonsuz hikmeti ve adaletiyle dilediğini alçaltandır. O'nun bu ismi bize, kibirden ve zulümden sakınmamız gerektiğini, aksi takdirde O'nun alçaltıcı tecellisiyle karşılaşabileceğimizi hatırlatır. Aynı zamanda, O'nun bu gücünü bilerek tevazuya sarılmayı ve O'nun Yükselten (Er-Râfi') tecellisine mazhar olmayı umut etmeyi öğretir.
Sevgi ve dua ile kalın. Allah'a emanet olun.
