Esmâ-ül Hüsnâ'nın Allah Teâlâ'nın mutlak adaletini ve her işte hakkaniyeti gözettiğini ifade eden isimlerinden El-Muksit (المقسط) ile Esmâ derslerimize devam ediyoruz. Bu isim, O'nun bütün işlerinde, hükümlerinde ve yarattıkları arasındaki muamelesinde tam bir denge, ölçü ve hakkaniyetle hareket ettiğini, asla zulmetmediğini anlatır.
El-Muksit İsminin Anlamı ve Hakkaniyeti
El-Muksit ismi, Arapça'daki "kıst" (قسط) kökünden gelir. Kıst; adalet, hakkaniyet, hakka uygun pay verme, ölçü, doğruluk, tarafsızlık gibi anlamlara gelir. Zulmün ve haksızlığın zıddıdır. Muksit, bu adaleti ve hakkaniyeti uygulayan, yerine getiren demektir.
El-Muksit, "Bütün işlerini denk ve birbirine uygun yapan, adalet ve hakkaniyetle hükmeden, her şeye ve herkese hakkını veren, zulmü ortadan kaldırıp adaleti tesis eden" demektir. O:
- Tamamen Adil ve Hakkaniyetlidir: Yaratmasında, rızık vermesinde, hükmetmesinde ve kullarına muamelesinde zerre kadar haksızlık veya tarafgirlik yoktur.
- Her Hak Sahibine Hakkını Verir: Mahlukatına hak ettikleri payı ve karşılığı tam olarak verir, ne eksik ne fazla.
- Mazlumun Yanındadır: Zulme uğrayanın hakkını zalimden alır, adaleti tesis eder.
- Dengeyi Kurar: Kâinattaki ve kullarının hayatındaki her şeyi bir denge (kıst) üzere yaratmış ve yönetmektedir.
El-Adl ismi Allah'ın Zâtının mutlak adil olduğunu ifade ederken, El-Muksit daha çok bu adaletin fiiliyata dökülmesini, işlerde ve hükümlerde hakkaniyetin ve dengenin gözetilmesini vurgular. O, fiillerinde Muksit'tir çünkü Zâtında Adl'dir.
Kur'an-ı Kerim'de El-Muksit İsmi
El-Muksit ismi Kur'an-ı Kerim'de bu şekliyle Allah'ın bir ismi olarak doğrudan geçmez. Ancak Kur'an, Allah'ın "kıst" ile (adalet ve hakkaniyetle) hareket ettiğini ve "muksitîn"i (adaletli davrananları) sevdiğini defalarca vurgular:
- Allah Muksitîn'i Sever: "...Adaletli davranın (aksitû). Şüphesiz Allah, adaletli davrananları (el-muksitîn) sever." (Hucurât Suresi, 49:9). Aynı ifade Mâide 5:42 ve Mümtehine 60:8'de de geçer. Allah'ın adaletli davrananları sevmesi, kendisinin de en büyük Muksit olduğunu gösterir.
- Kıst ile Hükmetme Emri ve Uygulaması: Allah hem kullarına adaletle (kıst) hükmetmelerini emreder (Nisâ 4:135) hem de Kendisinin kıst ile hükmettiği belirtilir (Yûnus 10:47, 54).
- Kıyametteki Adalet Terazileri: Ahirette kurulacak olan hassas adalet terazileri "el-mevâzîne'l-kısta" olarak isimlendirilir (Enbiyâ 21:47). Bu, hesabın tam bir hakkaniyetle yapılacağını gösterir.
- Ölçü ve Tartıda Adalet: Ölçü ve tartıda adaleti (kıst) ayakta tutma emri de (Rahmân 55:9) O'nun Muksit sıfatının bir yansımasıdır.
Bu ismin geleneksel Esmâ-ül Hüsnâ listelerinde yer alması, Allah'ın bu adil ve hakkaniyetli vasfının önemine binaendir.
El-Muksit (المقسط) İsminin Ebced Değeri
Ebced hesaplamasında "El-Muksit" isminin sayısal değeri, başındaki "El-" (ال) takısı çıkarılarak "Muksit" (مقسط) üzerinden hesaplanır.
- Küçük Ebced: Harflerin temel sayısal değerleri toplanır:
Mim (م): 40
Qaf (ق): 100
Sin (س): 60
Tta (ط): 9
Toplam (Küçük Ebced): 40 + 100 + 60 + 9 = 209 - Büyük Ebced: Listenizde belirtilen ve küçük ebcedin karesi olan değerdir: 209 x 209 = 43681. Bu büyük değerin, özellikle büyük davalarda veya anlaşmazlıklarda tam bir hakkaniyet ve adaletin tecellisi, zulmün tamamen ortadan kalkması veya kişinin adalet ve denge vasfını en üst düzeyde kazanması gibi niyetlerle yapılan zikirlerde daha güçlü bir tecelli için kullanıldığı ifade edilir.
Zikir için genellikle küçük ebced değeri olan 209 sayısı esas alınır.
"Ya Muksit" Zikrinin Anlamı ve Kullanımı
"Ya Muksit" (يا مقسط) nidası, "Ey Adalet ve Hakkaniyetle Davranan!", "Ey Tamamen Adil Olan!" anlamlarına gelir. Bu zikirle:
- Anlaşmazlıklarda, miras paylaşımında, davalarda veya herhangi bir hak talebinde Allah'ın adaletine ve hakkaniyetine sığınılır.
- Zulümden ve haksızlıktan korunma talep edilir.
- Yöneticilerin, hakimlerin ve tüm insanların adil ve hakkaniyetli olması niyaz edilir.
- Kişinin kendi karar ve davranışlarında adil, tarafsız ve dengeli olması için yardım istenir.
- Allah'ın her işindeki adaletine ve hakkaniyetine olan iman pekiştirilir.
- Bazı geleneksel kaynaklarda vesveseden (takıntılı düşüncelerden) korunmak için de okunması tavsiye edilir (adalet ve dengenin zihinsel dengeyle ilişkilendirilmesiyle).
El-Muksit İsmini Zikretmenin Faziletleri ve Kullanım Alanları
El-Muksit ism-i şerifini zikretmek, adalet ve denge arayışıdır:
- Adaletin Tecellisi: Haksızlığa uğrayanların haklarına kavuşmasına, davaların hakkaniyetle sonuçlanmasına vesile olur.
- Adil Karakter Kazandırır: Kişinin kendi hayatında adaleti gözetmesine, tarafsız ve dengeli olmasına yardımcı olur.
- Zulümden Korur: Hem zulme uğramaktan hem de zulmetmekten korur.
- Huzur ve Denge Verir: Allah'ın adaletine güvenmek, kalbe huzur ve hayata denge getirir.
- Vesveseden Koruma: Takıntılı ve rahatsız edici düşüncelerden (vesvese) kurtulmaya yardımcı olduğuna inanılır.
Günde ebced değeri olan 209 defa "Ya Muksit" zikretmek, adalet arayışında, hakkaniyetli olmak istediğinde veya vesveseden korunmak niyetiyle tavsiye edilir.
El-Muksit İsminin Diğer Esmalarla Kullanımı
El-Muksit ismi, O'nun adaletinin ve hakkaniyetinin farklı yönlerini vurgulamak için diğer esmalarla birlikte zikredilebilir:
- "Ya Adl, Ya Muksit": Mutlak Adil ve Hakkaniyetle Davranan; adaletin hem ilkesel hem de uygulamadaki mükemmelliğini ifade eder.
- "Ya Hakem, Ya Muksit": Hükmeden ve Hakkaniyetle Hükmeden; O'nun hükümlerinin tam bir hakkaniyete dayandığını vurgular.
- "Ya Hakk, Ya Muksit": Hak olan ve Hakkaniyetle Davranan; hakların yerine getirilmesinde hakkaniyeti gözettiğini belirtir.
- "Ya Rezzâk, Ya Muksit": Rızık veren ve Hakkaniyetle Davranan; rızkın dağıtımında da bir adalet ve hakkaniyet olduğunu ifade eder (eşitlik olmasa bile).
- "Ya Hasîb, Ya Muksit": Hesaba çeken ve Hakkaniyetle Davranan; hesabın ve karşılığın tam bir hakkaniyetle olacağını gösterir.
El-Muksit olan Rabbimiz, her işinde adalet ve hakkaniyetten ayrılmayan, her varlığa hakkını veren, zulmü ortadan kaldırıp dengeyi kurandır. O, adil olanları sever ve bizden de adil olmamızı ister. Hayatımızın her alanında, ilişkilerimizde, işlerimizde ve hükümlerimizde "kıst"ı, yani adalet ve hakkaniyeti ayakta tutmaya çalışmalı, haksızlığa uğradığımızda ise en adil Hâkim olan El-Muksit'e sığınmalıyız.
Sevgi ve dua ile kalın. Allah'a emanet olun.
