Esmâ-ül Hüsnâ'nın kullarına Allah'ın rahmet kapısının her zaman açık olduğunu müjdeleyen, ümit ve teselli veren isimlerinden Et-Tevvâb (التواب) ile Esmâ derslerimize devam ediyoruz. Bu isim, Allah'ın, kendisine yönelen, günahlarından pişmanlık duyup af dileyen kullarının tövbelerini tekrar tekrar ve bolca kabul eden olduğunu ifade eder.
Et-Tevvâb İsminin Anlamı ve Tövbe Kapısı
Et-Tevvâb ismi, Arapça'daki "tevbe" (توبة) kökünden gelir. Tevbe; dönmek, geri dönmek, pişman olmak, günahtan vazgeçip Allah'a yönelmek demektir. Tevvâb ismi ise Arapça'da "fa''âl" (فعّال) vezninde mübalağalı ism-i fâildir ve bu fiili çokça, tekrar tekrar ve bolca yapan anlamına gelir.
Dolayısıyla Et-Tevvâb, "Tövbeleri çokça kabul eden, kulları günah işleseler bile tekrar tekrar kendisine dönmelerine imkân tanıyan ve dönüşlerini kabul eden" demektir. Bu ismin önemli bir anlam katmanı daha vardır: Et-Tevvâb, sadece kulun dönüşünü kabul eden değil, aynı zamanda kulun tövbe edebilmesi için ona rahmetiyle yönelen, kalbine pişmanlık hissi veren, tövbe kapısını açan ve tövbeye muvaffak kılandır. Yani önce Allah kuluna rahmetiyle döner (tevbe eder), sonra kul Allah'a pişmanlıkla döner (tevbe eder) ve Allah bu dönüşü kabul eder (Tevvâb).
O'nun Tevvâb olması, O'nun sonsuz rahmetinin (Er-Rahîm) ve affediciliğinin (El-Gafûr, El-Gaffâr) bir tecellisidir. Kul ne kadar günahkâr olursa olsun, hangi hatayı kaç defa tekrarlarsa tekrarlasın, samimiyetle O'na döndüğü müddetçe O'nun tövbe kapısı daima açıktır (can boğaza gelinceye kadar).
Kur'an-ı Kerim'de Et-Tevvâb İsmi
Et-Tevvâb ismi, Kur'an-ı Kerim'de Allah'ın bu sıfatını vurgulamak için çok sık kullanılır ve genellikle Er-Rahîm (Çok Merhametli) ismiyle birlikte gelir:
- Er-Rahîm ile: Kur'an'da onlarca yerde "İnnehû Huve't-Tevvâbu'r-Rahîm" (Şüphesiz O, tövbeleri çok kabul edendir, çok merhamet edendir) ifadesi geçer (Bakara 2:37, 54, 128, 160; Nisâ 4:16; Tevbe 9:104, 118; Hucurât 49:12; Nasr 110:3 vb.). Bu, tövbeleri kabul etmesinin O'nun merhametinin bir sonucu olduğunu gösterir.
- Tövbe Emri: Allah kullarına tövbe etmelerini emreder: "...Hep birlikte Allah'a tövbe edin ey müminler, umulur ki kurtuluşa erersiniz." (Nûr Suresi, 24:31).
- Allah'ın Kuluna Dönüşü: Allah'ın önce kuluna rahmetiyle yöneldiğini gösteren ayetlerden biri şudur: "...Sonra (Allah) tövbe etmeleri için onların tövbesini kabul etti (summe tâbe 'aleyhim li-yetûbû). Şüphesiz Allah, tövbeleri çok kabul edendir (et-Tevvâb), çok merhametlidir (er-Rahîm)." (Tevbe Suresi, 9:118).
Bu ayetler, tövbenin hem kulun fiili hem de Allah'ın lütfu olduğunu ve Et-Tevvâb olan Allah'ın samimi dönüşleri daima kabul ettiğini gösterir.
Et-Tevvâb (التواب) İsminin Ebced Değeri
Ebced hesaplamasında "Et-Tevvâb" isminin sayısal değeri, başındaki "Et-" (ال) takısı çıkarılarak "Tevvâb" (تواب) üzerinden hesaplanır. (Ortadaki 'Waw' harfinin şeddeli olması standart ebced hesabını etkilemez).
- Küçük Ebced: Harflerin temel sayısal değerleri toplanır:
Te (ت): 400
Waw (و): 6
Elif (ا): 1
Ba (ب): 2
Toplam (Küçük Ebced): 400 + 6 + 1 + 2 = 409 - Büyük Ebced: Listenizde belirtilen ve küçük ebcedin karesi olan değerdir: 409 x 409 = 167281. Bu büyük değerin, özellikle büyük günahlardan veya sürekli tekrarlanan alışkanlıklardan kurtulup tam bir tövbe ile Allah'a yönelme, tövbenin kabulünü kuvvetle isteme gibi niyetlerle yapılan zikirlerde daha güçlü bir tecelli için kullanıldığı ifade edilir.
Zikir için genellikle küçük ebced değeri olan 409 sayısı esas alınır.
"Ya Tevvâb" Zikrinin Anlamı ve Kullanımı
"Ya Tevvâb" (يا تواب) nidası, "Ey Tövbeleri Çok Kabul Eden!", "Ey Kullarını Tövbeye Muavvak Kılan!" anlamlarına gelir. Bu zikirle:
- İşlenen günahlardan dolayı pişmanlık duyularak Allah'tan tövbenin kabulü istenir.
- Allah'tan samimi ve bir daha dönmemek üzere (nasuh) tövbe edebilme gücü ve iradesi talep edilir.
- Tekrar tekrar aynı günaha düşülse bile Allah'ın rahmetinden ümit kesilmeden O'nun affına sığınılır.
- Kötü alışkanlıklardan ve günah bataklığından kurtulmak için yardım istenir.
- Başkalarının da tövbe edip doğru yola dönmeleri için dua edilir.
Et-Tevvâb İsmini Zikretmenin Faziletleri ve Kullanım Alanları
Et-Tevvâb ism-i şerifini zikretmek, rahmet ve af kapısını çalmaktır:
- Tövbelerin Kabulüne Vesiledir: Samimiyetle yapılan tövbelerin Allah katında kabul edilme ihtimalini artırır.
- Günahlardan Arındırır: İstiğfarla birlikte bu ismi anmak, günahlardan temizlenmeye ve manevi olarak arınmaya yardımcı olur.
- Kötü Alışkanlıkları Kırmaya Yardımcı Olur: Tekrarlanan günahlardan ve kötü alışkanlıklardan kurtulma iradesini güçlendirir.
- Allah'a Dönüşü Kolaylaştırır: Kişinin Allah'a yönelmesini, O'na dönmesini kolaylaştırır.
- Rahmet ve Mağfiret Celbeder: Allah'ın rahmetini ve mağfiretini üzerine çeker.
Günde ebced değeri olan 409 defa "Ya Tevvâb" zikretmek veya sık sık istiğfar ile birlikte bu ismi anmak, özellikle günahlardan sonra pişmanlık duyulduğunda veya kuşluk (Duha) namazından sonra okunması tövbenin kabulü için tavsiye edilir.
Et-Tevvâb İsminin Diğer Esmalarla Kullanımı
Et-Tevvâb ismi, O'nun tövbeleri kabul edişinin farklı yönlerini veya ilişkili olduğu diğer sıfatları vurgulamak için başka esmalarla birlikte zikredilebilir:
- "Ya Tevvâb, Ya Rahîm": Tövbeleri çok kabul eden, çok merhametli; Kur'an'daki en temel ve yaygın ikilidir.
- "Ya Tevvâb, Ya Gafûr / Ya Gaffâr": Tövbeleri kabul eden ve çok bağışlayan; tövbenin affa vesile olduğunu vurgular.
- "Ya Tevvâb, Ya Afüvv": Tövbeleri kabul eden ve günahı tamamen silen; hem kabul hem de tam bir arınma istemektir.
- "Ya Tevvâb, Ya Berr": Tövbeleri kabul eden ve iyiliği bol olan; O'nun iyiliğinin tövbeleri kabul etmeyi de içerdiğini gösterir.
- "Ya Karîb, Ya Tevvâb": Yakın olan ve tövbeleri kabul eden; O'nun tövbe eden kuluna yakın olduğunu ve dönüşünü hemen kabul ettiğini ifade eder.
Et-Tevvâb olan Rabbimiz, kullarının kendisine dönmesini bekleyen, en büyük günahları bile samimi bir tövbe ile affetmeye hazır olan, rahmeti ve mağfireti sonsuz Yüce Varlıktır. O'nun bu ismi bize, ne kadar hata yaparsak yapalım asla ümitsizliğe düşmememiz gerektiğini, her zaman bir dönüş kapısının açık olduğunu müjdeler. Gelin, her anımızı tövbe ve istiğfar ile değerlendirerek Tevvâb olan Rabbimizin rahmetine sığınalım.
Sevgi ve dua ile kalın. Allah'a emanet olun.